© 2019 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Yth yw an Deg Arhadow kefys i’n degves chaptra a Exodùs. An kensa vers a lever: Yth oma an Arlùth, dha Dhuw, a wrug dha dhry in mes a bow Ejyp hag in mes a’n chy a gaptyvyta. Yma William Pryce in y lyver Archaeologia Cornu-Britannica ow ry dew versyon Kernowek a’n Deg Arhadow. I’n kensa versyon (in Kernowek Coth, herwyth Pryce) yth yw ‘mes a bow Ejyp’ trailys avell dhe vêz a’n Tir Mytzraim. I’n secùnd versyon (Kernowek Modern, warlergh Pryce), yth yw an keth lavar trailys: vêz a’n Tir Mytzraim. Nyns yw Mytzraim Kernowek poynt; yth ywa an hanow Ebrow rag ‘Ejyp.’ Yth hevel nag o an Kernowek rag ‘Ejyp’ godhvedhys gans an trailyor pò an drailyoryon, hag y feu an hanow Ebrow ûsys in y le. Hanow Arabek ‘Ejyp’ yw Misr, Masr ha heb mar hèn yw goos nessa Mizraim an Ebrow. An Grêkys a elwy an pow Aiguptos; yma hedna ow tos dhyworth an hanow genesyk Hikuptah. Styr Hikuptah yw ‘an chy a enef Ptah,’ ow referrya dhe’n templa brâs dhe’n duw Ptah in Memfys, chif-cyta Ejyp i’n dedhyow coth. Y fedha Hikuptah ‘Memfys’ ûsys avell hanow oll an pow. An hanow Grêca Aiguptos a ros an hanow-gwadn Aiguptikos, ha’n form-na a dhysplêgyas avell Coptic, hèn yw dhe styrya tavas an Gristonyon a Ejyp. Aiguptos, heb mar, a ros Aegyptus in Latyn, Égypte in Frynkek hag ytho Egypt in Sowsnek. Yma an Vretonyon owth ûsya dew versyon a’n hanow. Rag ‘Egyptian,’ rag ensampyl, ymowns y ow leverel Ejipsian, kemerys dhyworth Frynkek, pò Egiptad growndys war Latyn classycal. In Kembrek an ger Latyn Aegyptus a dhysplêgyas yn naturek avell Aifft. Eiffteg ytho yw an Kembrek ewn rag an tavas Coptek. In whêtegves cansvledhen William Cynwal, prydyth Kembrek, a screfas bardhonek hir in udn braisya an benenes. Onen a’n benenes gormolys ganso yw Isis, Eysys, duwes vrâs a Ejyp. Cynwal a lever anedhy fatell wrug hy desmygy hieroglyfow pò ‘hieroglyphs’, usy ev ow kelwel llytherennau Edsipt ‘lytherednow Ejyp’. Kynth yw Aifft an hanow sodhogyl, yth hevel fatell esa Edsipt wàr anow an Gembrion kefrÿs. An hanow Kernowek rag an pow yw Ejyp. Hèn yw kefys in Origo Mundi:
res yw dhis mones ytho
bys in Ejyp dhe Farô;
in Bêwnans Ke:
Welcùm os, Mytern Partys,
ha Mytern Ejyp kefrÿs!
hag in trailyans Wella Rowe a awayl Sen Mathew:
… côwsys gen Arlùth nev der an profet, ow lawl: avês a Ejyp me vydn cria ow mab.
Nyns eus ger vëth in Kernowek tradycyonal rag ‘Egyptian.’ In y erlyver a’n vledhen mil naw cans hanter-cans dew bytegyns yma Nance ow comendya Ejyptyon rag ‘gipsy’, ger benthygys dhyworth Sowsnek Cres. Esely a’n bobel Romany a vedha gelwys ‘Egypcyons’ i’n termyn eus passys, drefen aga crohen dhe vos tewl kepar ha genesygyon Ejyp. Ha dhyworth ‘Egypcyon’ a dheuth an ger ‘Gipsy.’ In gwiryoneth nyns eus colm vëth inter an Romany ha pow Ejyp.