© 2020 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
In y arwhythrans a Gernow Richard Carew a lever nag yw Kernow kepar ha Wordhen, rag yma Wordhen frank yn tien a nedras, saw yma lies anodhans in Kernow. Yma Robert Hunt i’n secùnd hanter a’n nawnjegves cansvledhen ow recordya whedhel dhyworth tyller ogas dhe Bedn an Wlas. Udn jëdh neb stenor i’n côstys-na a asas in dadn an ebron cana leun a leth heb gorher warnodho. Nader a gafas hy fordh aberth i’n leth. Pàn wrug an den dyscudha an nader i’n cana, ev a drohas kesen ‘sod of turf’ ha’y settya wàr an cana, ma na ylly an prëv scappya. Warlergh nebes mynys an stenor ha’y gowetha a welas cansow a nedras ow slynkya a bub tenewen tro ha’n cana leth. Res veu dhe’n stenoryon ponya dhyworth an tyller, rag yth esa moy ha moy nedras ow tos in mes a’n pellder a bùb qwartron ha’n stenoryon a gemeras own anodhans. Wàr an dyweth an nedras a dheuth warbarth in cùntellva vrâs adro dhe’n cana. Dyworrenos an nedras a goselhas hag y a remainyas heb gwaya. Ena an stenoryon a droghas myns brâs a eythyn (rag yth o an hâv hag yth esa meur a’n plans i’n tyller) ha’y grugya in bàn adro dhe’n serpons. Ena y a settyas kelgh a gesow sëgh adro dhe’n eythyn. Y a worras tan i’n kesow; ha pàn esa hedna ow lesky yn tâ, y a anowas an eythyn inwëdh. Yn scon an nedras a dhalathas percêvya an tomder. Radn anodhans a whelas diank ha lebmel dres an kelgh a gesow. Saw yth esa an kesow aga honen ow lesky, ha’n nedras a godhas wàr dhelergh in flabmow an eythyn hag y oll a veu ledhys. I’n vaner-na y feu dystrôwys an cansow a nedras ha’n gonyow o frank dhywortans termyn hir. Apert yw dhyworth an whedhel-na fatell esa trevesygyon an West a Gernow ow perthy own brâs a nedras. Rag hedna y a wre fydhya in fâls-crejyans rag gwetha aga honen dhywortans. Onen a’n taclow a brîs warbydn nedras o sort arbednek a ven. An bobel a gresy fatell vedha an men specyal-na gwrÿs gans trefyas pò ‘saliva’ lies nader hag y oll cùntellys warbarth. In gwir an men in qwestyon a wharva yn naturek hag yth o va gwrÿs a galgh gwylar blou pò ‘coralline limestone.’ Yth o meyn a’n sort-na in shâp a gelgh gans toll dredho poken in shâp a bellen. Awos an bobel dhe gresy fatell o pùb men a’n ehen-na gwrÿs a drefyas nedras, y a’n gelwy mil prëv, hèn yw ‘a thousand reptiles’. Drefen an Gernowyon dhe gresy fatell esa gallos hudol i’n meyn-na, y a wre aga ûsya avell sawment warbydn gwan nader. Rag ensampyl, y fedha mil prëv budhys in dowr rag prÿs ha’n dowr rÿs avell dewas dhe vuwgh pò dhe vargh brathys gans nader. Lhuyd a lever fatell vedha mil prëves ûsys avell pystry in Kembra kefrÿs ha men a’n sort-na a vedha gelwys gans an Gembrion glain neidr ‘adder gem’. In gwiryoneth tybyans an mil prëv yw pòr goth. Yma an Roman Plyny Coth ow qwil mencyon a vil prëv ûsys avell sawment hudol gans drewydhyon an Hen-Geltyon. Hanow Plyny rag an mil prëv yw ovum anguinum pò ‘oy nedras.’