© 2014 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
De Sadorn dewetha a veu an dewdhegves dëdh a vis Gortheren. Hèn yw an jëdh pàn usy an Ordyr Orenj in North a Wordhen ow keskerdhes rag remembra batel Dowr Boyne i’n vledhen mil whegh cans ha naw deg, an vledhen may cafas Wella Orenj an vyctory warbydn an Secùnd Jamys. Tus an Ordyr Orenj yw Protestans hag ymowns y ow solemnpya an jëdh-na dre rêson Wella Orenj dhe vos Protestant ha wosa y vyctory dhe assûrya an restrans Protestant i’n enesow-ma. An Ordyr y honen a veu fùndys cans bledhen wosa batel an Boyne in Conteth Armagh rag dyffres Protestans Wordhen orth tus ervys in mesk an Gatholygyon. Pùb bledhen yma an Orenj, dell yw gelwys, ow keskerdhes dre lies tre ha treveglos in North a Wordhen, aga sashys in aga herhyn ha sewys gans bandys ilow ow seny yn uhel. I’n termyn eus passys, pàn esa Governans protestant in North a Wordhen y whre an keskerdhow Orenj passya dre gwartrons Catholyk dre dowl rag dysqwedhes dhe’n Gatholygyon an Protestans, dhe vos mêstrysy an pow. Lebmyn yma Comyssyon rag Keskerdhow (Parades Commission) rag determya a yll an Dus Orenj keskerdhes in tyller vëth ha lehës yn frâs yw an deray a wrella sewya keskerdh Orenj in qwartron Catholyk. Res yw perthy cov kefrës, nag eus governans sectek (pò sectarian) in Wordhen North na fella. Yma esely dhyworth partys an dhew denewen ow rewlya Wordhen North warbarth in execûtyf kevradna gallos (pò power-sharing executive). Nyns yw res dhe dhen wordhy beva medhek pò atorny pò aral bos esel na fella, hag ytho le ès bythqweth yw an nùmber a esely an Ordyr. Res yw avowa nag eus istory re onorys dhe’n Ordyr Orenj saw y coodh remembra martesen fatell o Wella Orenj mytern gwell ès Jamys hag ev a settyas wàr nans an fùndacyon a lies onen a’gan gwiryow democratek. A les yw ytho bos udn keskerdh Orenj kenyver bledhen in Repùblyk Wordhen (pow Catholyk dre vrâs) in Conteth Donegal. A les ywa inwedh fatell vëdh keskerdhow Orenj in powyow erel kefrës, rag ensompel, in Australya, Canada, Zêlond Nowyth ha’n Stâtys Udnys. I’n powyow-na yth yw dysqwedhyans cultùrek an keskerdhow kyns ès neppyth dhe serry Catholygyon. An geseth brâssa ytho yw hebma: pàn ve gwrës batel Dowr Boyne orth dyweth an seytegves cansvledhen, an Pab in dedhyow-na Alexander VIII kefrîsys pò allied gans Wella Orenj, an Protestant, warbydn Jamys, an Catholyk.