© 2016 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved


Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Uhelvarr.m4a


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

An plans aswonys avell Mistletoe (Viscum album) yw gelwys Uhelvarr in Kernowek. Nyns yw an hanow-na kefys i’n textow Kernowek ha res veu y benthygya dhyworth Kembrek ha Bretonek. Uhelvarr yw pòr goynt avell gwedhen rag nyns eus gwredhyow dhodho; yma va ow tevy war wëdh erel avell oleker pò parasite. Hedna a wrug an uhelvarr a bris brâs dhe’n Geltyon goth. An screfor Roman Plyny, ow côwsel i’n kensa cansvledhen, a lever nag eus tra vëth moy benegys dhe’n dhrewydhyon Geltek ès an uhelvarr, mar pÿdh ev kefys ow tevy wàr dherowen. Y a wre y drehy dre grobman a owr ha’y gachya wàr cendal gwydn. Ena y fedha sacryfies dew darow a lyw an ergh. An dhrewydhyon a gresy an uhelvarr dhe vos sawment warbydn kenyver sort poyson ha’n plans dhe allos surhe re yonk dhe’n bestas. In mythologieth Loghlyn pò Scandinavia Baldur mab Oðin o duw kerensa ha cres. Dysqwedhys ywa pùpprës avell den yonk sêmly. Baldur a gemeras own y whre va merwel hag ytho y vabm Frejya a wrug dhe oll an gwëdh tias ty na wrellens pystyga hy mab meur-gerys. Dre rêson nag o an uhelvarr gwir-wedhen, ny wrug Freyja predery anodho. Loki o duw kefrÿs hag ev a gara sordya strîf in mesk y gowetha. Pàn gonvedhas ev nag o Baldur dyffresys dhyworth an uhelvarr, ev a shâpyas seth a bredn uhelvarr ha’y istyna dhe Höðr, broder dall Baldur, may halla ev y dhyllo in mes a’y warek orth y vroder. Ny wodhya Höðr ple wre an seth neyjya, hag ytho Loki y honen a wrug gedya y dhorn. Indella Baldur a veu ledhys hag oll an dhuwow erel a’n mùrnyas. Dre rêson Baldur dhe vos duw kerensa, yth yw an uhelvarr kelmys gans sergh. Yma skyla aral inwedh martesen. Pàn vo an greun pò berries ow tevy wàr an branch, y yw haval dhe lygyon pò pryveta gorow. In agan dedhyow ny yma pobel whath ow cregy uhelvarr in bàn in sêson an Nadelyk hag ow ry bay an eyl dh’y gela in dadno. Warlergh udn tradycyon mar scon dell wrella den yonk abma dhe vowes in dàn an uhelvarr, res vedha dhodho terry onen a’n greun dhywar an plans. Pàn ve oll an greun terrys, dyfednys o dhodho pêsya owth abma. Hedna yw radn a’n tradycyon re beu ankevys. I’n gwetha prÿs nyns yw tradycyon vëth kefys in Wordhen ow tùchya uhelvarr, rag nyns yw an plans genesyk i’n pow-ma.