© 2016 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Nyns yw an sycamorwedhen (Acer pseudoplatanus) genesyk in Breten Veur nag in Wordhen. Genesyk yw hy dhyworth an cres a Ewrop bys i’n West a Âsya. Sycamorwedhen yw onen a’n henwyn comendys in Kernowek rygthy saw drefen an wedhen dhe vos a’n kynda Acer ‘maple’ yma radn ow comendya avell hanow gwynyolen veur pò ‘great maple’ dhyworth Kembrek pò scawen an wragh ‘maple’ dhyworth Bretonek. Yth yw an sycamorwedhen kefys dres oll Kernow hag yma hy ow tevy yn freth. Yma moy ès udn sort pla owth assaultya an wedhen, spessly torak pò ‘mites’ ha low losow pò ‘aphids’. A les ywa dhyworth savboynt an losoworieth bytegyns fatell usy an hanow ‘sycamore’ in Sowsnek hag ytho sycamorwedhen in Kernowek ow longya in gwiryoneth dhe wedhen aral yn tien: an Ficus sycomorus pò fygesen sycomor. Nyns yw apert prag y feu hanow an eyl wedhen rës dh’y ben. An fygesen sycomor yw genesyk in radnow a Afryca hag in tyleryow erel i’n Ÿst Cres, ha naturalhës yw hy i’n Tir Sans. Yth yw an wedhen campollys moy ès unweyth i’n Beybel Sans. Kyn nag yw sawour fyges an wedhen-ma mar dhâ na mar leun a shùgra avell fyges erel, y fedhens debrys gans an vohosogyon ha gwerthys kefrÿs traweythyow. Kepar hag in sortow erel a fyges yma an frûtys ow tevy in mes a stock an wedhen hy honen. Ny yll flourys an fygesen sycomor don frût erna vowns y ponegys pò ‘fertilised’ gans gùhien (pò ‘wasp’) arbednek. Yma an wùhien ow cramyas ajy i’n frût yonk dre doll pòr vian hag ow try an podn pò ‘pollen’ wàr nans dhe’n oyow. Ny yll an wùhien dos in mes bytegyns hag ytho yma an wedhen ow gwil calejednow pò ‘galls’ adro dhe’n wùhien. Yma hedna ow styrya na yll an frût bos debrys gans mab den. Rag goheles an wharvedhyans-na yth yw res dhe nebonen mos adro gans collel specyal ha gwil trogh in kenyver frût yonk rag alowa dhe’n wùhien dos in mes. Dre lycklod yma an Profet Amos ow referrya dhe’n ober-na a drehy an frûtys pàn wrella ev leverel “Nyns oma profet na mab profet. Me yw bugel ha gonesyas fyges sycomor.” In tyleryow in Ejyp hag in Cyprùs dell hevel yma tus ow pêsya gans an ober a drehy an fyges sycomor yonk bys in agan dedhyow ny.