© 2016 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved


Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

E. vagans - Kekezza.m4a


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

‘Heath’ pò ‘heather’ in Kernowek yw grug. Hèn yw an keth ger avell grug in Kembrek ha fraoch in Godhalek. Hag ymowns aga thry ow tos dhyworth an wredhen Indo-Ewropek gwelys i’n Grêk ereike ‘grug’, hanow a veu benthygys in Latyn avell erica. I’n termyn eus passys yth o an dyvers sortow grug a brow brâs in radnow west a’n enesow-ma. In mesk taclow erel y fedha grug ûsys rag gweliow, rag scubylly, avell cunys ha rag gwil lyw ‘dye’ ha lovonow. Yma ehen arbednek grug kefys in Kernow ha hy a’s teves an hanow Latyn Erica vagans. In Sowsnek an grug-na yw gelwys Cornish heath. Kebmyn yw hy wàr gorenys an Lesard, saw scant ny yll hy bos kefys in ken tyller vëth in Kernow. E. vagans yw consydrys flour nacyonal Kernow, kynth yw hy kefys in nebes tyleryow in Wordhen, hag in west a Frynk hag in Spayn kefrës. Yma whedhel coth ow kelmy E. vagans gans Josef Baramathia. Pàn dheuth Josef dhe Gernow in udn whelas sten, ny’n jeva ev tyller vëth rag ôstya ino. Ytho ev a spênas an nos in cùsk wàr wely a E. vagans. Ternos vyttyn ev a’s benegas ha benegys yw an plans alena rag. E. vagans yw grug bÿthwer crev ha hy yw parys pùpprës dhe lesa. Hèn yw an skyla rag an hanow specyfyk vagans ‘parys dhe wandra’. Yma E. vagans ow trehedhes uhelder a dry deg mesva. Yma hy flourys gwydnrudh ow tos wàr an plans i’n hâv hag i’n kydnyaf hag y ow tevy in tosow pò racemes whegh mesva ahës. Yth yw an flourys shâpys avell clegh bian hag in gwâv ymowns y ow chaunjya dhe lyw teg gell. In Sowsnek Kernow E. vagans o gelwys Kekezza, hag apert yw an hanow-na wostallath dhe vos Kernowek. An secùnd element yw kesow, an nùmber liesek a kesen ‘peat, turf cut for fuel’. An kensa element yw calessa dhe styrya. Drefen an flourys dhe vos in form a glegh bian ‘small bells’, dre lycklod yth o an plans kyns oll gelwys *clegh kesow in Kernowek, hèn yw dhe styrya ‘bells of the turf’. Pàn veu an hanow-na drës aberth in Sowsnek, ev a veu sempelhës ha’n kesson l inter an dhew k a veu kellys. Indella *clegh kesow a veu ke’kesow, an hanow aswonys dhyn.