© 2014 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Orth pedn udn vledhen, hèn yw dhe styrya, i’n vledhen dyw vil ha whêtek, y fëdh pobel Wordhen ow solempnya cans bledhen dhia bàn wharva rebellyans seythen Pask in Dulyn. Hèn o an wharvedhyans a dhalathas an strîvyans inter rebels Wordhen ha soudoryon an Wlascor Udnys a dhros ganso wàr an dyweth anserhogneth Wordhen. Agensow y feu declarys fatell veu an Vyternes hag esely a’y theylu gelwys dhe vysytya Wordhen in dyw vil ha whêtek rag kemeres radn i’n solempnytas. Dell hevel lowenek vëdh esely an teylu rial dhe dos dhe Wordhen rag an ocasyon. Yth yw lies huny in Wordhen pòr lowen aga bos ow tos, rag yma hedna ow prevy bos gyllys yn tien an envy inter an dhew bow. Saw nyns yw kenyver onen pës dâ. Pàn wrug Patrick Pearse ha’y gowetha dallath aga rebellyans warbydn rewl an Vreten Veur, yth esens y owth omlath warbydn mytern Jory Pymp, sîra wydn an Vyternes Elisabet. Fatla yll myrgh wydn Jory kemeres radn i’n solempnytas cans bledhen moy adhewedhes? Hag yma neppyth moy a bris dhe nôtya inwedh. Pàn wharva rebellyans nawnjek whêtek, yth o an act rag Omrewl Wordhen ‘Irish Home Rule’ passys dre dhew jy parlament Westminster ha sînys o gans an mytern. Ny veu an act settys in môcyon bytegens dre rêson Kensa Gwerrryans an Bës, esa ow wharvos i’n kettermyn-na. Wosa Kensa Gwerryans an Bës heb dowt vëth y fedha Omrewl grauntys dhe Wordhen gans governans an Vreten Veur. Wosa cafos Omrewl, a pêns y whensys, pobel Wordhen a alsa mos in rag ha trailya Omrewl dhe gowl-anserhogneth. Hèn yw dhe styrya y a alsa bos anserhak heb rebellyans vëth. Seythen Pask yw neppyth sans in lagasow kescarydhyon pò ‘separatists’ Wordhen. Mar teu esel a’n teylu rial dhe Wordhen dh’y solempnya gansans cans bledhen warlergh an rebellyans, apert vëdh nag usy governans Breten Veur ow predery an rebellyans dhe vos mater brâs. Ha pelha, mar teffens an Wydhyly ha cafos Omrewl wosa an Gwerryans Brâs, martesen y a via lowen remainya i’n Wlascor Udnys, spessly pàn esa standard a vêwnans pobel gebmyn an Wlascor Udnys ow cressya in kensa hanter an ugansves cansvledhen. Mar qwrussa an Wydhyly sconya dhe asa an Wlascor Udnys, y a vynsa goheles lies onen a’n problemow a wrug grêvya Repùblek Wordhen dhyworth an bledhydnyow ugans bys i’n jëdh hedhyw. Hedna a yll bos leverys in geryow erel: pana brow ywa solempnya wharvedhyans, pàn ywa teg lowr dhe leverel nag o otham vëth anodho?