© 2021 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

In Bêwnans Meryasek yth yw complys Dûk Orlyans. Orlyans yw cyta in Frynk hag yma hanow an cyta ûsys inwedh dhe referrya dhe venyn yonk in istory an pow: Maghteth Orlyans. Hy hanow ûsys yw Jeanne d’Arc pò ‘Joan of Arc.’ Jeanne yw presentys dhyn yn fenowgh avell an gwelha ensampyl a resystens an Francas dhe nerth camhensek an Sowson in Frynk. Derivys yw fatell wrug hy gweres an Dauphin, er lafyl cùrun Frynk, dhe dherevel gorheas Orlyans ha fetha army an Sowson. I’n narracyon-na Jeanne a veu kechys, drës dhyrag an gort, dampnys avell gwragh ha gorrys dhe’n mernans gans an Sowson. Kynth yw kebmyn an pyctour a Jeanne avell sanses perfeth ow strîvya rag gwiryow hy fobel warbydn an estrednyon, an gwiryoneth yw nebes dyffrans. Jeanne a veu genys adro dhe’n vledhen mil peswar cans ha dewdhek, hèn yw in cres Gwerryans an Cans Bledhen inter Frynk ha Pow an Sowson. Yth esa myterneth an Sowson ow clêmya Frynk. Yth esa dew barty in Frynk i’n dedhyow-na, party Orlyans ha party Borgayn. Yth esa oll an north a Frynk, Parys comprehendys, in dadn allos tus Borgayn. Yth o an north a Frynk moy avauncys ès remnant an pow ow tùchya kenwerth an wlân. Rag hedna tus Borgayn o kefrysys gans an Sowson, rag yth esens ow powes wàr an Sowson dhe brovia gwlân dhodhans. Warlergh kevambos Troyes, mytern Pow an Sowson, an Wheffes Henry, i’n vledhen mil peswar cans try deg onen, a veu cùrunys mytern Frynk in Peneglos Notre Dame in Parys. Mabm Henry ha’y vabm dhâ o Frynkesow. Jeanne a veu kechys gans Francas a barty Borgayn ha delyfrys inter dêwla an eglos Frynkek in Parys. Francas ytho a’s cachyas hag a’s dampnyas dhe’n mernans. In dedhyow Jeanne yth o gwythresek in Bohêm bagas a dhasformyoryon Gristyon aswonys avell Hùssysy pò ‘Hussites’. Nyns o Jeanne pÿs dâ bos bagas ow chalynjya auctoryta an Eglos in cres Ewrop; hy a dhanvonas lyther dhe lêders an Hùssysy worth aga codros yn harow. Hy a leverys: ‘Na ve me dhe vos bysy owth omlath warbydn an Sowson, me a vynsa agas vysytya pell alebma. Saw mar ny glôwaf vy why dhe amendya agas honen, me a vydn martesen gasa an Sowson ha keskerdhes wàr agas pydn why, may hyllyf dystrôwy der an cledha — nyns eus fordh nahen—agas hager-gamgrejyans uthyk ha kemeres dhyworthowgh agas eresy poken agas bêwnans.’ Jeanne a veu genys in Domrémy in Dùcheth Bàr in ÿst a Frynk. Yth esa Domrémy in epscobeth Toul i’n Empîr Jerman. Pelha Dûk Bàr o den nôbyl a’n Empîr Jerman kefrÿs. Jeanne ytho a veu genys wàr an very oryon inter Frynk ha Jermany. Jeanne a veu gwrÿs sanses gans an eglos Catholyk Roman dyw vledhen warlergh dyweth Kensa Gwerryans an Bÿs. Pelha Rêwlysy Frynk Vichy a ûsyas Jeanne avell goroures nacyonal warbydn an Sowson. An Francas in dadn de Gaulle bytegyns a’s consydras symbol a’n nacyon owth omlath warbydn an Jermans. In gwiryoneth nyns o Jeanne nacyonalyst. Saw certan yw fatell o hy Catholyges freth.