© 2023 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

In Kernowek Cres ‘not’ dhyrag verbow yw ny ha hèn yw sewys gans trailyans medhal: ot obma nebes examplys in mes a’n textow: dhe dhen vÿth ny wrug trespas (Passio Christi); bythqweth my ny welys benyn dhymm a well plekya (Origo Mundi); ny glêwsowgh in neb plâss sawor a’n par-ma bythqweth (Origo Mundi). Dhyrag vogalednow i’n verbow bos ‘to be’ ha mos ‘to go’ an form ewn a ny yw nynsnynj. Ot obma nebes examplys: pàn y’n provas nynj o màn (Passyon agan Arlùth); nynj eus Duw saw onen (Bêwnans Ke); nyns â dha ena dhe goll (Bêwnans Meryasek); dha vùllys parys yma—nyns êth in còst eredy (Bêwnans Meryasek). Dhyrag verbow i’n gîss gorhemydnek pò ‘imperative’ an demygen negedhek yw na: ot obma arta nebes examplys: meur na wrewgh ow cronkya rag my ny vedhaf dhe well (Bêwnans Meryasek); Me a lever dhywgh mêster ha na vewgh why dysplêsys (Bêwnans Meryasek); na gôws ev dhe dhasserhy unn ger tùch vÿth (Resurrexio Domini); a syra, na vlamyowgh ny (Resurrexio Domini). Heb mar yth yw na ûsys in is-kemellow pò ‘subordinate clauses’ inwedh: Maria wheg pës genef bÿth na’n jeffa an jowl keth warnaf power (Bêwnans Meryasek); ny yw gwëdh crabbys na dhora frût dâ vÿth (Tregear). In is-kemellow dhyrag vogalednow in bos ha mos yth yw na chaunjys dhe nag: mar mynnyth cresy certan nag eus Duw lemen onen (Origo Mundi); hèn yw dhe leverel an ûnyversal eglos, dre rêson nag usy ow lùrkya in cornettow (Tregear). I’n tavas adhewedhes dre vrâs yth yw gyllys an dyffrans inter ny, nynj ha na, nag rag yth yw na, nag ûsys in pùb le. Otobma nebes examplys: ha lebmyn nag yw bùs nebes i’n pow-ma (Nicholas Boson); Nag ov vy whath hanter-den Kernowek dâ dhe screfa dywgh why (Wella Gwavas); Me ’wrug fanja gàs lyther zeythen alebma, bùs nag era termyn dym da screfa dywgh straft arta (Pender). In Sowsnek yth yw ‘not’ hag ‘and not, but not’ ûsys avell adverb dhe styrya ‘rather than.’ Rag trailya hedna yma an Kernowek ow qwil devnyth a’n adverb ydar, adar. Me re gafas an examplys-ma i’n textow: Ow hoberjon a veu gwrÿs tew ydar boll (Resurrexio Domini); Grassowgh dhe Grist, a dus vas, adar tra vÿth dymmo vy (Bêwnans Meryasek); ev a wrug agas sawya adar my, cresowgh pùpprÿs (Bêwnans Meryasek). Nebes termyn alebma me a redyas covscrif screfys in Kernowek hag i’n text y feu gwelys an lavar-ma: *Gonys i’n lu a wodorras y resegva i’n benscol mès na y studhyansow Kernowek. Kyns ès meras orth kestrowen an lavar, res yw dhybm avowa me dhe gresy fatell via servys i’n lu gwell ès gonys i’n lu. Pelha me a grÿs na yll an verb goderry ‘to interrupt’ bos comendys, rag nyns ywa kefys i’n tavas hengovek. An fowt brâssa i’n lavar dhe’m brÿs vy yw mès na rag trailya ‘but not.’ Liesgweyth gwell via leverel neb tra kepar ha hebma: Awos y servys i’n lu res o dhodho astel rag prÿs y resegva i’n benscol adar y studhyansow Kernowek.