© 2025 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

I’n Kernowek moyha avarr eskyna yw an ger ûsys rag ‘to go up, ascend, mount a horse’. Ot obma nebes examplys: kepar i’n bÿs ha duwes dhe’n nev gwrusses eskyna (Origo Mundi); ymowns in nôbyl aray, Arlùth; pàn vynny eskyn (Origo Mundi); eskyn in bàn mars yw prÿs (Passio Christi); rag pàn eskynyf dhe nev me a vynn cafos genef kekefrÿs eleth ha syns (Resurrexio Domini); hag in bàn dhe nev dhe’n joy Jesu a wrug eskyna (Resurrexio Domini); alena yth eskynaf in bàn bys in gwlascor nev (Resurrexio Domini). Pelha na esyn ny ankevy fatell usy Lhuyd ow ry †Yskyn hag Eskynna rag ‘to mount, to ascend.’ In kepar maner an Kernowek avarr rag ‘to go down, dismount, take off’ yw dieskyna, diskyna, diskynnya hag eskynnya. Ot obma nebes examplys: dyskynnowgh ketep mab brodn; otta an gwel dhyragon glas ow tevy (Origo Mundi); Dyskyn y vantel wharrê rag in y dhyllas arta an harlot a vÿdh gwyskys (Passio Christi); my a’s son gans ow ganow hag a vynn diskynnya dha’n nor in dann an cloudys (Creacyon an Bÿs); Myhâl, eskydnyowgh el splann (Creacyon an Bÿs). Ena yth yw an form eskynnya cot’hës dhe skynnya hag yma va ow tysplêgya in certan textow avell skydnya. Ot obma nebes examplys, kyns oll a skynnya hag ena a skydnya gans rag-occlûdyans: me a’n falj adreus dhe’n penn may teffo an empynnyon ha skynnya avell mottys (Bêwnans Meryasek); martesen y a yll skynnya in myshyw a’n par-na may teffens ha tenna re erel dre aga tebel-examplys (Tregear); ha mar teu ha gul an dra a wra an peryl skynnya anodho wosa ybosa gwarnys, y fowt yw dhe vrâssa ha dhe voy (Tregear); may teffen plainly ùnderstondya awosa ny unweyth dhe skynnya in pegh (Tregear); ha dhe’n Tas gwren oll pejy na skydnya an keth venjans in neb termyn warnan ny (Creacyon an Bÿs); kynth ôta skydnys in wharth i’n dyweth heb tùll na gil why a wel dial uskys (Creacyon an Bÿs); mar ny wrewgh, venjans pòr vrâs a skydn warnowgh kyns na pell (Creacyon an Bÿs). Kettel veu skynnya, skydnya gwrës a dyskynnya, nyns o meur a dhyffrans na felha inter eskynna hag skynnya hag yth esa peryl brâs a sowthan pò a gebmysk inter an dhew verb; rag hedna res o cafos ken verb dhe gemeres le a eskynna. An verb neb a veu determys o an benthyk Sowsnek ascendya ‘to ascend,  go up’. Yth esa ascendya in form an gnas-er verbek in Kernowek mar avarr avell Resurrexio Domini i’n lînen-ma: ty re glêwas agan lev yn ascendys. Hag otta nebes examplys erel: dhe’n tressa dëdh dasserhys, ascendys dhe’n nev in bàn (Bêwnans Meryasek); dasserhys dhe’n tressa dëdh, dhe’n nev ascendys inwedh a’n barth dyhow dhe Duw Tas (Bêwnans Meryasek); rag ev a leverys fatell wrug Crist ascendya dhe’n nev (Tregear); ha only Mab Duw, agan Arlùth, yw ascendys dhe’n nev (Tregear); mas Duw a ascendyas dhe’n nev, ha ev ’asas omma y kig dhyn ny (Sacrament an Alter). Wàr verr lavarow ‘ascend’‘descend’ i’n textow avarr yw eskynna ha dieskynna saw dhyworth termyn Bêwnans Meryasek in rag an geryow yw ascendya ha skydnya.