© 2025 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
[Sonrestryn whath gwaitys / Sound file still pending]
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Pàn vo nebonen ow formya lavar ambosek pò ‘conditional sentence’ in Kernowek i’n present termyn pò an termyn devedhek, an gestrowen yw indelma: mar pò mara sewys gans trailyans cales wàr an verb i’n amser bresent-devedhek. Ot obma nebes examplys: pysk ragof ny wra scusy, mar cordhyaf Duw yn perfeth (Origo Mundi); rag dha ladha den mar qwra, ev a’n jevyth seyth kemmys (Origo Mundi); mar qwelyth gâm, joy re’th fo (Bêwnans Meryasek); mar tregowgh i’n grejyans-na, moreth why a’s bÿdh ragtho (Creacyon an Bÿs). Saw yma caletter dhe verkya gans an verb bos ‘to be’. Nyns eus amser bresent-devedhek udnyk dhe bos. Yma teyr form a bresent an verb dhodho: yw, eus hag usy hag udn form a’n devedhek: bÿdh, bëdh. Y hyll yw, eus hag usy dos warlergh mar, mara; ot obma nebes examplys. 1) Arlùth, lavar dysempys dhyn ny mars yw bodh dha vrÿs (Resurrexio Domini); leverowgh dhymmo wharê mars yw den a Galyle (Resurrexio Domini); maras ywa aval dâ, lavar py feu va kefys (Creacyon an Bÿs); 2) pùb a’y du gwrêns aspia, ow qwandra mars eus traitour (Bêwnans Meryasek); Mars eus fol vÿth na faitour er ow fynn a gowsa màn, ev a’n jevÿth cales rann (Bêwnans Ke); mars eus keus, dro keus (Pryce); 3) maras ujy i’n wlas, me a vynn mos dhe veras sur ow honen (Resurrexio Domini); mars ujy onen vÿth an Awaylors ow cul mencyon a pain dhe vos dew dhe’n re a wrella y recêva ùnwordhy (Tregear). In oll an câssys rÿs a-uhon yma an verb ow referrya dhe’n present termyn. Gans mar pÿdh bytegyns yma an verb ow referrya dhe neb tra a whervyth i’n termyn usy ow tos, rag ensampel: mara pedhaf byw bledhen, my a’n talvyth dhywgh (Origo Mundi); rag me a welas dre hun pòr wir y teu mernans tynn, mara pÿdh eëv ledhys (Passio Christi); mar pëdh cregys avorow, wastya boos…ny vynnyn adro dodho (Bêwnans Meryasek); hag ev a verow, nynj eus dowt, mar pÿdh kefys a-ugh an dor (Bêwnans Ke); rag hedna mar pëdh tra vÿth gwrës dha gwetha Kernowek, ev a dal bos gen an re-na yw genys obma (NBoson). In Sowsnek nyns eus othem vÿth a jaunjya amser an verb i’n dhew lavar-ma usy ow sewya: ‘If you’re ready, we’ll leave immediately’ ha ‘If you’re ready at eight tomorrow I’ll give you a lift’. Nyns eus dyffrans vÿth inter an dhyw lavaren: ‘if you’re ready.’ In Kernowek bytegyns, rês yw gwil devnyth a verbow dyffrans: Mars os jy parys, ny a wra dyberth dystowgh ha Mar pedhyth parys orth eth eur myttyn avorow, me a vydn ry gorras dhis. I’n lacka prÿs ny yll lies Kernowegor ùnderstondya an poynt-na. In gwir y feu oll an taclow-ma gwelys in prynt: Mars eus chauns dhywgh why y weles …, y fÿdh pòr dhe les ragowgh; yma boosty ryb an chy, [wàr vysyt dy] mars eus ethom dhis a sosten; Mars eus dhyn mab, ev a gyv an bargen tir wosa ow merwel. In oll an câssys-na *mars eus yw screfys, saw cabm ywa; mar pÿdh a via an lavar ewn.