© 2025 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Pàn wadnhas power an Romans in Gal i’n pympes cansvledhen Francas dhyworth an West a Jermany a entras i’n pow ha kevanedhy ino. Warlergh hedna ny vedha an pow gelwys Gal na felha ma’s Francia, hèn yw pow an Francas. Dhyworth Francia a dheuth France in Frynkek. Hanow Kernowek an pow yw Frynk. Mytern gelwys Clôvys a spêdyas dhe udnya oll an Francas in dadn y rêwl. Pelha ev o an kensa mytern a’n Francas dhe vos besydhys avell Cristyon Catholyk. Indelha an Francas o dyhaval dhe’n trîbys erel, an Gothas ha’n Vandalys, rag ensampel, rag an re-na o Aryans. An Francas a remainyas Catholygyon ha scodhoryon crev a’n Pab. I’n ethves cansvledhen an Pab a sacras den gelwys Pepyn avell mytern an Francas. Warlergh Pepyn y vab Charlys Meur a veu mytern ha’y rain a dhuryas dhyworth seyth cans seyth deg onen bys eth cans peswardhek. Ev o an kensa mytern a deylu rial an Carolyngas. An pab, an Tressa Leon, a gùrunas Charlys Meur avell emprour i’n kensa bledhen an nawves cansvledhen—hèn yw dhe styrya yth o Charlys Meur an kensa emprour i’n West nans o moy ès try hans bledhen. Charlys Meur a bêsyas gans polycy y das ow scodhya an Pab, ha rag hedna ev a remôvyas an Lombardas dhyworth aga fower in north a Italy. In y rain y wlascor a encressyas rag ev a wrug conqwerrya Bavârya, Saxônya ha’n north a Spayn. Ev a istynas y rêwl dres part brâs a Ewrop. Ev a lêsas Cristoneth kefrÿs der ewn nerth yn fenowgh, rag ensampel in ladhva Verden, pàn erhys Charlys may fe mùrdrys peder mil pymp cans Saxon. Charlys Meur a dhanvonas canajow dhe’n Calyf Harûn al Rashid drefen negyssyow in Ibêrya dhe vos a les dhodhans aga dew. Savla Charlys Meur avell an kensa emprour i’n West a’n dros in strîf gans Emprour an Ÿst in Constantynôpel. Hèn o aswonys avell problem an dhew emprour. Pàn o va mytern hag ena emprour, ev a dhros ajy lies amendyans in menystrans, in laha, in dyscas, in restrans an army hag i’n grejyans. Ferfter y rain a dhalathas dedhyow a wonesygeth, aswonys avell an Renêssans Carolyngek. Charlys Meur a veu clâv in kydnyaf an vledhen eth cans ha tredhek, hag ev a spênas y dhedhyow ow pejy hag ow studhya an awaylow. Ev a verwys in Aachen in mis Genver eth cans ha peswardhek. In secùnd gwerryans an bÿs y feu an Frynk conqwerrys gans an Jermans. Nùmber a Frynkyon a faveras an Jermans ha radn anodhans a erviras omlath ryb an Natsys warbydn an Bolshevygyon. Meur a’n dus-na a veu cùntellys warbarth in adran Frynkek an SS. Mar vrâs o hanow Charlys Meur in istory Frynk, may feu an Frynkyon neb a omladhas rag an Natsys gelwys la Division Charlemagne pò Adran Charlys Meur. Y a veu gwythresek wàr Voward an Ÿst ha warlergh hedna yth esens in mesk an dhyffresysy dewetha in Berlin in mil naw cans dewgans ha pymp. Radn a’n soudoryon-na wosa an gwerryans a veu delyfrys dhe’n auctorytas Frynkek hag a veu gorrys dhe’n mernans avell traitours.