© 2025 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Yma an ger gwels ‘grass’ kebmyn lowr in Kernowek. In Passyon agan Arlùth ny a red: owr hag arhans, gwels ha gwëdh. Pelha in Origo Mundi yma Adam ow comondya dhe Seth may whrella va sewya olow y dreys in mes a baradîs. Ev a lever: Sew olow ow threys leskys; ny dÿv gwels na flour in bÿs i’n keth fordh-na may kerdhys. Yma Tregear ow leverel: Duw a comondyas an profet Esay dhe wul proclamacyon dhe oll an bÿs fatell yw mab den gwels. Ena ev a scrif: Indella ny pobel an bÿs surly nag on ma’s gwels; kepar dell wra an gwels seha…indella mab den a wra. Pelha Lhuyd a re dhyn an lavar:’ga gwer’vell an gwels. Res yw remembra inwedh fatell usy an ÿsow kebmyn ow longya dhe deylu an gwels, an Poaceae. Yma an ÿsow dyvers destys i’n tavas tradycyonal. In Creacyon an Bÿs, rag ensampyl, Adam a ergh dh’y vab Caym dhe gemeres with a’n ÿsow; ev a lever: Caym, dha charj jy a vÿdh wàr kergh, barlys ha gwaneth dhe wuthyl an dega lel. In dornscrif Bilbao ny a red: Barlys, gwaneth ha kergh; ha nebes pelha i’n dornscrif yth yw screfys: Trehy grônd bêten rag gonys sugal. Pelha yma Pryce ow ry: Sugal, ‘rye corn’; sugalek ‘a field of rye.’ Yma dew sort erel a ÿs nag yw kefys i’n textow Kernowek, saw y yw a bris brâs tu ves dhe Ewrop. An re-na yw rîss ‘rice’ (Oryza sativa) hag ÿs Eyndek ‘maize’ (Zea mays). Yma ogas dhe hanter pobel an bÿs ow scodhya wàr rîss avell penfenten aga boos kenyver jorna. In mesk lies tra erel yth yw dewosow medhow gwrÿs a rîss. sake in Japan, rag ensampyl. Ÿs Eyndek yw gwels uhel usy ow provia greun ÿs. Y feu va dovys gans genesygyon an Soth a Mexyco adro dhe naw mil vledhen alebma. Dell yw ûsys, an hasednow yw gwydn pò melen. Yma an ÿs Eyndek gelwys ‘sweet corn’ i’n enesow-ma. Yma plans aral ow longya dhe deylu an gwels, kyn nag ywa haval dhe’n sortow erel a wels ha nyns usy ev ow servya avell boos mab den, hèn yw dhe styrya, an bambû. Yma William Morris i’n tressa Dictionary Supplement ow profya corsen Eynda avell hanow Kernowek rag bambû. Saw na esyn ny ankevy fatell usy an hanow-na ow mênya ‘the reed of India.’ Y fia gwell martesen leverel corsen Eyndek. Bambû yw an gwels uhelha i’n bÿs. In gwir yma sortow bambû ow trehedhes an uhelder a whêtek trooshës. An hanow bambû a veu benthygys dhyworth Malay, dell hevel, hag yma bambûs ow tevy in Asya hag i’n Amerycas. Kepar ha gwelsednow erel yth yw cow pò ‘hollow’ garednow an bambû, ha yma whybow pò ‘whistles’ gwrÿs a radn anodhans. Yth yw bambû ûsys spessly rag devnyth byldya. Ny gefyr an panda jiantus (Ailuropoda melanoleuca) ma’s yn udnyk in Cathay hag yma va ow pêwa wàr dhêlyow bambû. Yma meur a cianîd (‘cyanide’ in Sowsnek) in dêlyow bambû ha hedna yw gwenynek rag lies best. Dell hevel yth yw system gôans an panda âbyl dhe rendra dydhrok an poyson-na.