© 2000 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
An bardhonak-ma a wainyas an secùnd pris in Gorsedh Kernow in 2000
This poem won second prize in Gorsedh Kernow in 2000
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an bardhonak / Text of the poem
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time
Yma Gerva orth pedn dewetha an bardhonak.
There is a glossary at the end of the poem.
DËDH pòr lowen yw! Gwynn agan bÿs,
y hyllyn arta trettya wàr an tir!
A dhor wheg sëgh, y fynnaf amma dhis
ha strait ankevy grêf an trumach hir.
Gwren rejoycya fest! An liv yw due!
Alemma rag y fedhyn leun a joy,
rag gallas qwit an ponvos a’gan beu
i’n lester clos, an mêny, my ha Noy.
Dêwgans dëdh yth esen, dêwgans nos
yn tygabester lows, heb rêwl, heb lyw
’vell mark neyja wàr an dowr ow mos
omma hag ena i’n tewolgow tew.
Noy ow gour a’n jeva crejyans crev
ha trest i’n Arlùth Duw a wrug an bÿs.
“Yth yw,” yn medh ev, “agan Tas in nev —
rag myshef ev a’n gwith ha my a’n crÿs.”
Cresy i’n Arlùth? Dhyn ny nyns o es,
benenes idhyl, ownek agan cher.
Anies brâs ny yllyn bos attês
mès codha gans prederow in dyspêr.
Bath-rabbím, gwreg Sèm, yw gùhyth vrav.
Y fedha glas hy bejeth prest hag — ogh! —
y whre avarr pùb myttyn wheja clâv
ha ny a wodhya hy dhe vos gans flogh.
Yth o devar an gwrageth pùb dëdh oll
parusy bos heb lugarn vÿth na tan.
Kynth esa den ha best ow cruthyl stroll,
y whilyn yn euver sensy an lester glân.
Cruny a wrug dhyn Jafet agan maw
unn jëdh an deylek rag hy thôwlel mes;
an kensa prÿs adhia bàn dheuth an glaw
y whelys dre fenester an liv alês.
Stag ena mensen merwel der ewn euth,
“In dann an dowrow,” y helwys orth ow frias,
“cudhys yw an menydhyow” ha gans scruth,
“Budhys vedhyn certan!” my a grias.
“Galosek yw an Arlùth agan scoos,”
yn medh yn cosel, “Ev yw agan Tas.
Kerdhes a wren — y er dhymm Duw a ros —
arta wàr an dor ha gonys has.”
NY WRAV ankevy an jëdh-na nans yw pell
ha my a’m eseth adâl dhe vrow an ÿs,
pàn entras Noy ha whystra, “Duw an nell
a vynn pùb bêwnans budhy wàr an bÿs.”
Noy ha’n coscar yonk gans bool ha plain
a lavuryas hir, kyn fedhens sqwith,
erna veu an frût a whës ha pain
a’y sav yn pedrak stanch a-ugh an gwÿdh.
Yth esa pùb a’m gour ow cruthyl ges,
Tùbal-cain a’n gelwy penn pyst brâs
ha foul. Yn wherow scorn a vedha gwrës
anodho gans y gothmans, eâ, ha’y das.
Vil o Lamec cothwas, sîra Noy,
an bylen mousak — poynt ny blêkyas dhymm.
Oll y gows o “gwrageth plenta moy”,
“venjans seythgweyth” ha “my a’n ladh yn lymm.”
Lies bobba a dho dhe’n randir prest
rag gweles agan foly — scath heb mor.
Lesky a wre ’vell flàm an sham i’m brèst
a’n jest a wrens a’n gorhal wàr an dor.
CACHYA kenyver goodhvil dhyn o res
ha gorra copel anedha i’n scath ajy.
Y teuth an bestas dov aberth i’n cres
mès bleydhas, nedras, cocodryl, govy!
Dyflas an brogh ha’n yewgen, lacka whath
o sym an folwharth lyg ha’n dowrvargh plos.
Brawagh o a’n lew ha pùb sort cath
a’s teva whans dhe sqwerdya kig ha goos.
Pàn entras den ha best, yth esa an glaw
ow qweskel, uhel y son, wàr brenn an to.
I’n lester cles kynth en ny oll yn saw
dre hës an nos ny yllyn cùsca tro.
Nyns o yn few ma’s agan eth, ellas!
rag lemmyn budhys o dyworth an dor
pùb mowes yonk, pùb gwragh, pùb maw, pùb gwas,
pùb benyn sêmly ha pùb flehyk clor.
My a remembras oll ow theylu ker
i’m gwely i’n gorhal tewl heb cùsca tamm —
marow o ow breder, ow thas sompêr,
ow wheryth cuv, ha (drocka loos) ow mamm!
AN GLAW pàn slackyas Noy in mes a’y dhorn
a dhyllas bran, na wrug dewheles dhyn.
Colom a frias Noy an nessa torn —
y teuth hy tre gans olyf in hy min.
Bassya a wre an dowr kenyver dëdh
ha ny a welas trethow sëgh ha stras.
War garn an lester a diras. Ny oll êth
in mes woteweth gans lowender brâs.
Noy, penn teylu, kettel dheuth in mes,
a sevys alter sans dhe Dhuw avàn
ha lesky lodnow glân in offryn cres
hag ÿdhyn pur, mayth êth an mog in bàn.
I’n cloudys dystowgh gwarek gwelys veu,
camneves lenter, promys Arlùth len
budhy an norvÿs arta bÿth na wre
mès nefra gasa yn few ha best ha den.
Bath-rabbím a dhug (golovas glew)
Aram ha Lùd dhe Sèm, dew evell teg.
Hedhyw dywweyth dëdh pòr lowen yw.
Alemma rag re bo an bêwnans wheg!
GERVA
Glossary
Definitions have generally been confined to those relevant for the poem. To keep the glossary to a manageable length the listing excludes the most common words. These are best looked up in Gerlyver Kescows – A Cornish Dictionary for Conversation (Ian Jackson, Agan Tavas 2017). A draft of the Second Edition of Gerlyver Kescows is available on the Vocabulary page of skeulantavas.com. If you need grammar, by far the most helpful book is Desky Kernowek (Nicholas Williams, Evertype 2012). Bear in mind that some of the vocabulary is poetical.
an norvÿs m the world, the earth
bassya (bas’he) v go down (floodwater)
brawagh m alarm, terror
brogh m brohas badger
brow f browyow hand-mill
camneves f rainbow
coscar col retinue, household
cothwas m cothwesyon gaffer, old codger
dowrvargh ‖ m dowrvergh ‖ hippopotamus
due adj finished, over
dygabester adj unrestrained
dyworth prep = dhyworth
es adj = êsy
flehyk m flehygow little child
folwharth m giggle
foly m folly
foul m foulys fool
fria v free
golovas m labour, childbirth
goodhvil ‖ m goodhvilas ‖ wild animal
gruthyl v = gwil
gùhyth f gùhydhow daughter-in-law
idhyl adj puny, weak
jest m jestys jest
lenter adj gleaming
lonn m lodnow steer
lyg adj lewd, bawdy
lyw m lywyow colour
mark neyja m markys buoy
offryn cres m peace-offering
olyf m & col olive (plant)
ownek adj fearful
penn pyst phr fool, idiot
plain m plainys carpenter’s plane
plêkya v (dhe2) please
ponvos m trouble
rejoycya v rejoice
scorn m scorn
sevel avàn phr set up
slackya v slacken
sompêr adj peerless
sqwerdya v = sqwardya
stras m strâsow low-lying ground
teylek f teylegy midden
trettya v tread
trumach m sea crossing
woteweth adv = wosteweth
yewgen m yewgenas ferret