Giambattista Tiepolo, An Crowsans, Gwithty Art St Louis
Although one must study the text as found in the manuscripts for a full appreciation of the poem, a version spelled in accordance with Revived Cornish can nonetheless bring the non-specialist reader close to the poet's art.
There are already four modern versions of the poem. The first was written by R. Morton Nance in Unified Cornish; it appeared in instalments from 1934 to 1936 in Kernow, the magazine published by A.S.D. Smith. The second version was prepared by E.G.R. Hooper (Kesva an Taves Kernewek 1972). This too is in Unified Cornish. The third version, written by Ray Edwards (Kesva an Taves Kernewek 1993, second edition 2008), is in Common Cornish. Both Unified Cornish and Common Cornish are unitary systems that erase much of the particularity found in the original text. The fourth modern version was prepared by Nicholas Williams (Evertype 2020). This is more faithful to the original. It employs the more flexible Standard Cornish orthography. Yet it still diverges unnecessarily from the text as evidenced by the manuscripts. And it is disappointing there are inconsistencies and mistakes.
This new modern version in Standard Cornish spelling is based on Michael Everson's reading of Harley MS 1782 kept in the British Library. The following principles have been applied. See also notes at the end. (1) Restraint should be exercised in altering grammar and vocabulary in order to conform to what is generally recognized in Revived Cornish. (2) Assonance and rhythm are essential to the poem. It is designed to be read aloud. This should be taken into account wherever Standard Cornish permits alternative spellings; elsewhere vowels in stressed syllables should be given the quality indicated by the manuscript when that is important for the assonance scheme. (3) Mutation should not be regularized; occasional irregular or suppressed mutations are part of the poet's alliterative intention.
It follows that this new version of the poem should not be used by learners as a reference source for Cornish as spoken today. Rather, it has been written for those wishing to read a unique piece of Cornish literature within an overall framework of Revived Cornish, but stepping a little outside that framework at times, in order to draw nearer to the poetics of an earlier age.
Ian Jackson, Lent 2023
Work in progress, to be completed by Good Friday 2023
1
Tas ha Mab ha’n Sperys Sans,
– wy a bÿs a leun-golon –
re wrauntyo dhewgh grâss ha whans
dhe wolsowes y Bassyon,
ha dhymmo grâss ha skians
dhe dherevas par lavarow,
may fo dhe Dhuw dhe wordhyans
ha sylwans dhe enevow.
2
Seul a vynno bos sylwys
golsowens ow lavarow
a Jesu dell veu helhys
wàr an bÿs avell carow;
ragon menowgh rebekys
ha dysprêsys yn harow,
i’n grows gans kentrow fastys,
painys bys pàn veu marow.
3
Duw sur dre vyrtu an Tas
dhyn ny a dhyghtyas gweres:
an Mab dre y skians brâs
pàn gemmert kig an Werhes,
ha’n Sperys Sans, leun a ras,
dre y dhader may feu gwrës
godhaf painys pàn vynnas,
neb na ylly gul pehas.
4
An dus vas a dhesîrya
dhedha gwlas nev o kyllys.
Gans aga garm hag olva
Jesus Crist a veu mevys,
may fynnas dieskyna
in Gwerhes ha bos genys,
gans y gig agan perna;
Arlùth Duw, gwynn agan bÿs!
5
Jesu Crist meur gerensa
dhe vab den a dhyswedhas,
a’n uhelder mayth esa
dhe’n bÿs pàn dieskynas
pehadoryon rag perna,
o decêvys dre Satnas.
Rag henna gordhyn nefra
Jesus neb a’gan pernas.
6
An painys a wodhevys
ny veu ragtho y honen,
lemen rag pobel an bÿs,
pàn vôns y kefys mar wann.
An Jowl dhe Adam kêwsys
“An aval te kemmer, tàn;
avell Duw y fedhyth gwrÿs.”
Pàn y’n provas, nynj o màn.
7
Warlergh mab den dhe beha,
rêson prag y feu prenys
yw Jesus Crist dhe ordna
in nev y vones tregys.
Y vos kyllys ny vynna;
y dowl ganso o têwlys.
Rag henna dhe bob dyghtya
fordh a rug dhe vos sylwys.
8
Kyn nag ov den skentyl pòr,
par dell wòn lavaraf dhys
intra Duw ha pehador
acord dell veu kemerys.
Rag bones gàn pegh mar veur,
main intredha a veu gwrÿs.
Ev o Crist a dheuth dhe’n leur,
Mab Duw ha den yw kefrÿs.
9
Ragon y pesys y Das
oll y sorr may fe gevys,
gans y gorf dre bainys brâs
agan pegh may fo prenys.
Mab Maria, leun a ras,
oll y vodh a veu clêwys
ha kemmys a dhesîryas
dhodho ev a veu grauntys.
10
Y vamm pàn y’n drehevys
ha’y vos devedhys dhe oos,
gul penans ev a besys;
henna ganso nynj o poos.
Dew ugans dÿdh ow penys
y spênas y gig ha’y woos,
ha woteweth rag densys
ev a’n jeva awel boos.
11
Ha’n Jowl henna pàn glêwas,
y demptya a brederys
ha dhodho y tysqwedhas
cals meyn ha y leverys
“Mars os Mab Duw, leun a ras,
a’n veyn-ma gwra bara dhys.”
Jesus Crist, par dell vynnas,
dhodho ev a worthebys
12
“Mab den heb ken ès bara
ny’n jeves oll y vêwnas,
lemen i’n lavarow dâ
a dheu dhyworth an Dremas.”
Dre worthyp Crist i’n eur-na
lemmyn ny a yll gweles
lavar Duw maga dell wra
neb a vynno y glêwes.
13
Gans glotny ev pàn welas
camm na ylly y dùlla,
an tebel-el a vynnas
in ken maner y demptya.
Wàr bynakyl y’n gorras
diantel dhe esedha.
A-ugh eglos teg i’n wlas
an isetva yth esa.
14
An Jowl dhe Grist a gêwsys
indelma rag y demptya
“Ahanas yth ew scrifys
bos eleth worth dha witha,
rag own yth omdhysevys
dha droos worth men dhe dùchya.
Mars os Mab Duw a veur bris,
dieskyn ha dhe’n dor kê.”
15
Jesus Crist a leverys
“Dha Dhuw ny goodh dhys temptya
in neb ehen a servys,
lemen prest y onora.”
Ha whath an Jowl a dêwlys
towl ken maner mar calla;
dre neb fordh a goveytys
guthyl dh’y gowsys treyla.
16
Alena y’n hùmbronkyas
uhel wàr benn unn meneth,
ha dhodho y tysqwedhas
owr hag arhans, gwels ha gwëdh,
ha “Kemmys i’n bÿs eus vas,”
yn medh an Jowl, “te a’fëdh,
ha me a’d wra arlùth brâs,
ow onora mar mynnyth.”
17
Jesus Crist a leverys
y vos scrifys i’n Lyfrow
“In pùb gwythres y coodh dhys
gordhya dha Dhuw ha’y hanow.
Kê dhe ves, omskemunys,
dhe dhyfeth in tewolgow!
Dha vêstry a vÿdh ledhys
nefra wàr an enevow.”
18
An Jowl a dreylyas sperys
hag êth dh’y tyller teythy.
Tergweyth y feu convyctys;
ewn yw dhyn y volethy.
Dhe Jesu may fôns parys
dh’y gonfortya iredy
a’n nev y feu danvenys
dhyworth an Tas eleth dy.
19
Ha Satnas gans y antel
ha’y sherewneth ha’y goyntys
Crist mab an Arlùth uhel
y demptya pàn prederys,
besy yw dhys bos uvel
ha servabyl i’th servys,
ma na allo an tebel
ogas dhys bones treylys.
20
Rag y hyller ervira
ha’y weles yn surredy
y vos prest worth dha vetya
dhe veth dhys ha bylyny.
Te na yllyth omwetha
unn prës i’n jëdh na pehy,
pàn omsettyas dhe demptya
guthyl pegh neb na ylly.
21
Dell yw scrifys, prest yma
adro dhyn ny gans outray,
mara kyll dhyworth an dâ
dhe wethyl drog agan dry.
Folla yn tâ y whela,
ès dell wra lion y pray,
dry den in pain; a calla,
nefra ny yêwnsa moy joy.
22
Gans an Jowl kyn fy temptys,
anodho na ro dyma;
rag confort yw henna dhys,
scrifys yw in lies le,
i’t allos y vos gorrys
kefrÿs sevel ha codha,
ha ganso kyn fes têwlys,
te a yll sevel arta.
23
Jesu Crist i’n pow adro
pùb eur oll pregoth a wre;
ha’n vyrtu a’n pregoth o
mab den dhe asa peha,
ha gevys may fe dhodho
kefrÿs y begh ha’y fyltya,
degys na ve dhyworto
gwlas nev ha rës dhe gen re.
24
Benegys yw neb a gar
Duw dres pùptra eus i’n bÿs,
hag a wodhaffo yn whar
dhodho kemmys eus ordnys,
bò cleves bò pëth kescar,
bò dre bryson prysonys –
oll an dâ ha’n drog kepar
dhe Jesu bedhens grassys.
25
Jesu Crist i’n pow mayth ê
ev a sawya an glevyon;
dall na bodhar ny asa
nag omlavar nagonen,
na clâv vÿth ow crowedha.
Mar pesy a leun-golon,
wharê sawys y fedha,
dell vynna Crist y honen.
26
Pàn welas an Yêdhewon
bos Crist ow cuthyl mêstry,
ow cara ethomogyon,
hag anedha na wre vry,
rag henna an vuscogyon
orto a borthas avy.
Dre vrâster brâs i’n golon
y chauncyons y dhystrêwy.
27
De Sul Blejyow pàn esa
in mysk y abestely,
y wreg dhe re anedha
mos dhe’n dre ha dygelmy
an asen ha dry gansa,
ha leverel iredy,
mar teffa tus ha gwetha,
bos dhe Dhuw dhe wul gensy.
28
Dell irhys Jesus dhedha,
y a rug adhesympys
oll y vodh ev dell vynna;
an asen a veu kerhys;
warnedhy rag esedha
dyllas pàn a veu gorrys,
rag marogeth a vynna
dhe’n Cyta dhe vos gordhys.
29
Meur a dus ha benenes
a Jerùsalem i’n dre
erbynn Crist rag y weles
y êth ha rag y wordhya.
Wàr an fordh dyllas alês
a veu gorrys dhyragtho.
Palm ha florys kekefrÿs
er y bynn degys a veu.
30
Y helwys a leun-golon
gans meur joy ha lowena
“In hanow Duw intredhon
benegys yw neb a dheu!”
Crist a gafas gorcoryon
i’n templys aberth i’n dre.
Ev a rug dhedha yn scon
mones in mes alena.
31
An sherewys a sorras
rag bones Crist onorys,
ha bos y ober mar vrâs
ha dres an bÿs oll nôtys.
Grussons cùssyl nag o vas,
rag may fo Jesus dyswrÿs,
ha kemmys y a’n cablas,
may feu an dre crehyllys.
32
An gùssyl o may fe drÿs
dhyrag Crist pehadores,
oll dh’y vodh may rollo breus
anedhy dell vedha grës.
“Rag an lahys dhyn ny eus
a vynn hy dampnya porrês,”
yn medhans y, “fordh nynj eus
may hallo bos dyflam gwrës."
33
Dhe’n tyller Crist re dethya
ha’n Yêdhewon o dygnas.
Th’esa an venyn gansa;
parys êns dh’y hùhudhas.
Hedre vôns y ow plaintya,
Jesus i’n dor a scrifas,
ha dre vyrtu an scrifa
peb dhe ves a omdennas.
34
Pàn ethons oll dhe wary –
ancombrys y re bia –
“Py ma,” yn medh Crist dhedhy,
“neb a vynn dha gùhudha?”
“Den vÿth nynj eus,” yn medh hy.
Jesus a gêwsys arta,
“Me ny’th dampnyaf iredy,
ha na wra namoy peha.”
35
Benyn der veur cheryta
hy box rych leun a ely
a-ugh Crist rag y ùntya
hy a vynnas y derry.
Corf Jesus rag confortya
gwrës pòr sur o iredy.
Jûdas Scaryot a’s cabla
ha gans meur a fâlsury.
36
Jûdas fâls a leverys,
“Trehans dynar a vona
an box oll bedhens gwerthys
awos den rag y ranna
dhe vohosogyon i’n bÿs.
Gwell via ès y scùllya.”
Jesus Crist a worthebys
(y gowsys ev a wodhya)
37
“Na dhegowgh sorr i’n golon
wàr neb a vynn ow sawya.
Ow thermyn a dheu yn scon;
genowgh me ny’m bÿdh trega.
Wy a gÿv bohosogyon
pùb eur warnowgh ow carma.
Pàn vynnowgh agas honen,
wy a yll gul dâ dhedha.”
38
Wharê y sorras Jûdas –
ny gêwsy dre jeryta
lemen rag cafos rann vrâs
a’n pencyon mara calla.
Ev o harlot, tebel-was;
worteweth lader via.
Dhe’n Yêdhewon y ponyas
Crist y arlùth dhe wertha.
39
Ev a leverys dhedha,
“Pÿth a vynnowgh why dhe ry
ha me a wra dhewgh spêdya
ow cafos Crist iredy?”
Y fôns unver intredha:
kepar ha dell wovynny,
deg warn ugans a vona
in unn pêmont y wrêns ry.
40
Arta Jûdas ow treyla –
gwann-wecor ny’n jeva par,
ny yll den vÿth amôntya
myns a gollas i’n chyffar –
wàr Jesu ev a fecla
kepar ha pàn ve hegar.
I’n dyweth ny acordya
y golon gans y lavar.
41
Gans Jûdas dell o têwlys
dry Jesus sur dell vynna,
gans Crist yth o cowethys;
bÿth nynj êns y cowetha.
An jÿdh o De Yow Hablys,
may fenna Jesus sopya
gans an re in y servys
wàr an bÿs re dhêwessa.
42
Dew dhen Crist a dhanvonas
dhe berna boos ha dewas.
An keth re-na a spêdyas
ha’n soper a veu parys.
Crist worth an gon a warnyas
dre onen bos traison gwrës.
“Arlùth Duw,” y a armas,
“pyw a yll henna bones?”
43
Jesus Crist a worthebys
“Ow tybry genen yma.”
Pùbonen oll a ylwys
“Arlùth Duw yw me henna?”
Ha Jesus a worthebys
“A’m scudel dybry a wra.
Goev vÿth pàn veu genys
a dorr y vamm dhe’n bÿs-ma.
44
Duw a sonas an bara
dhyrag y abestely.
“Ow horf avy yw hemma,”
yn medh Crist, "sur ragowgh wy,
pernys aberth i’n bÿs-ma,
dysprêsys haneth a vÿdh.
A’n deppro gans crejyans dâ,
gober teg ev a’n jevyth.
45
Ha’n gwin esa wàr an voos
ev a rannas intredha.
Yn medh Crist “Hèm yw ow goos.
Evowgh why par cheryta.”
Gans dowr gorrys in bason
y wolhas aga garrow;
hÿs ha hës y’s gwreg pòr wynn,
dell vynna Duw caradow.
46
Henna Pedyr a sconyas,
Jesus dhe wolhy y dreys.
“Taw, Pedyr, te ny wodhes,”
yn medh Crist, “pandra wrav dhis.
Mar ny’th wolhaf dre ow grâss,
in nev ny vedhyth tregys.”
Yn medh Pedyr “Dhymm na as
troos na leuv na vo golhys.”
47
Jesus Crist, leun a byta,
a leverys dhe’n dôwdhek
“Wy yw glân a bùb fylta,
mès nynj owgh oll dâ na wheg.”
Bos Jûdas ev a wodhya
pòr hager ha molothek.
An Jowl ino re dreksa,
mayth o gweth ages cronak.
48
Indelma Crist pàn wressa,
dhe Jûdas a leverys
“Te kê in unn fystena,
dha vodh may fo colenwys,
rag an termyn re deuva
may fÿdh an begel kefys
ha kechys intra dêwla
ha’n deves dhe ves fies.”
49
“Kyn fallens oll me a vÿdh,”
yn medh Pedyr, “i’th servys.”
Yn medh Crist “I’n nos haneth,
kyns ès bos colyak clêwys,
Pedyr, te a’m nagh tergwe'th,
bythqweth arlùth na veuv dhys.”
Yn medh Pedyr “Tàn ow fëdh,
ny’th nahaf kyn fen ledhys.”
50
Yn medh Crist “Abàn rug dhewgh
ternoth fernoth ow holya,
daffar vÿth wy ny dheksewgh
dhe worra tra vÿth ino.
Bytegyns wy ny wodhowgh
pandra ethom a’gan beu.”
“Arlùth, gwir a leversowgh,”
y a gôwsys intredha.
51
“Mès lemmyn res yw porrês
batalyas kyns ès cùsca.
A’n jeffo pows a’s gwerthens
ha dhodho pernans cledha.”
“Sur yma dhyn dew parys,”
y a leverys wharê.
“Hèn yw lowr; namoy ny res,”
Duw a leverys arta.
52
Mab Maria, leun a ras,
dhe’n Meneth Olyf yth êth,
ha’y dhyscyplys a’n sewyas.
Yn medh Crist “I’n nos haneth
golyowgh ha pesowgh ow Thas,
may hallowgh mos dh’y eseth,
na vedhowgh temptys dygnas
gans gow ha gans sherewneth."
53
“Pedyr, Androw ha Jowan,”
yn medh Crist, “dewgh, holyowgh ve
bys i’n meneth; ha me gwann
tristans eus worth ow bludhya.”
Dhyworta unn lamm byhan
yth êth pesy may halla
dh’y Das whath ujy avàn
hag ev rag own ow crena.
54
Mab Maria meur a bain
a wodhevy i’n eur-na,
rag ev a wodhya yn fen,
ha’n kig ny vynna henna,
mès y dhuwsys o mar fin,
pùb eur dhedha a’n treylya,
mayth êth wàr benn y dhêwlin
ha pesy in ketelma:
55
“Maras yw dha vodh, ow Thas,
gwra dhe’n pain-ma ow gasa,
mès bedhens gwrës dha vynnas,
Arlùth Duw, dha vodh dell ve."
Dh’y dhyscyplys y treylyas,
y’s cafas oll ow cùsca.
Yn medh Crist “Unn pols golyas
ny yllowgh dhe’m confortya?”
56
Ena Crist sur a’s gasas
hag êth arta dhe besy
wàr benn glin dhyworth y Das,
dell lavarsa, ragon ny.
Y bainys o crev ha brâs
warnodho heb y dylly;
rêson o rag oll an wlas
ev a wodhya y ferwy.
57
Yn medh Crist, o Duw ha den,
arta dh’y abestely
“Golyowgh ha pesowgh yn ven
rag own a’n Jowl ha’y vêstry.”
Tressa gweyth hag ev in crèn
y pesys Duw "Delyrf vy,
Arlùth. Mar ny yll bos ken,
bedhens kepar dell vynny.”
58
Jesus Crist dygonfortys
wàr benn dêwlin pàn esa,
a’n nev y feu danvenys
el dhodho dh’y gomfortya.
Mab Duw o kemmys grêvys,
rag tomder ev a whesa
dowr ha goos yn kemeskys –
whes Crist rag dha gerensa.
59
Crist kemmys pain y’n jeva,
angùs tynn ha galarow,
may teuth an goos ha droppya
wàr y fâss, an caradow.
Den vÿth ny yll amôntya
na leverel wàr anow
oll myns painys a’n jeva,
kyns ès y vones marow.
60
Lemmyn ny a yll gweles,
hag ervira fest yn tâ,
Crist dhe wodhaf dre dhensys
meur a penans i’n bÿs-ma.
Ev ny ylly dre dhuwsys
godhaf naneyl drog na dâ,
rag mêster o wàr an bÿs
hag oll myns eus ev a ra.
61
Pàn o y besadow gwrÿs
dhe’n dôwdhek y leverys
“Cùscowgh lemmyn mars ew prÿs;
powesowgh, wy yw grêvys.
Tus eus dhymm ow tevones
yw gans ow thraitor dyskys
fatell dôns dh’ow hemeres
ha dell vedhaf hùmbronkys.
62
Kepar Duw dell leverys,
pàn esa Crist ow pesy
Jûdas êth in y negys –
an Jowl yw a’n hùmbronky.
Dhe’n Yêdhewon derivys
dell o, y fynnas synsy.
Shyndys veu dre goveytys;
indella yw lies huny.
63
Dhe’n Yêdhewon pàn dothya,
leverys hag y ow tos
“Me a grÿs yn tâ spêdya
om negys haneth i’n nos.
Dewgh genef ha holyowgh ve,
gothvedhowgh na rellowgh tros,
ha me a ra dhe Crist amma,
may hallowgh y aswonvos.”
64
An pryncys esa i’n pow
gans Jûdas a dhanvonas
tus ven gweskys in arvow,
kepar ha dell êns dhe’n gas.
Gansa y a dhug golow –
nos o, ny welons yn fas –
bys in Jesus caradow
y êth dell dyscas Jûdas.
65
Pàn dothyans bys i’n tyller
mayth esa Crist ow pesy,
“Lowena dhis, a vêster,”
yn medh Jûdas, an brathky.
Dhodho y rug fekyl-cher
hag y amma truesy.
Ev a vynna in ober
gul ken ès dell dyswydhy.
66
Jesus a gêwsys pòr deg
“Jûdas, ow ry te a vynn,
dre dha vay a reth mar wheg,
dhe neb a’m tormont mar dynn.
Mollath den, ha gour ha gwreg,
a dheu poran er dha bynn.
Painys a’d wra morethek
in iffarn down pùb termyn.
67
Jesus Crist a wovynnys
worth an bobel a dheuth dy
gans an fâls in y servys
“Pandra yw a vynnowgh wy?”
An re-na a worthebys
“Jesus yw, a’n caffen ny.”
An Arlùth a worthebys
“Me yw henna iredy.”
68
Pòr wir drefen an vyrtu
a’n lavar Crist pàn gowsas
“Neb a whelewgh why me yw,”
dhe ves y a omdennas.
Rag own y a jaunjyas lyw,
rag gwander y a godhas.
In tra vÿth y nynj êns gyw
dhe wethyl dres y vynnas.
69
Crist a wovynnys arta
orth an Yêdhewon wocky
“Agas negys pÿth ywa?
Pyw yw neb a welewgh wy?”
“Jesus Crist a Nazare,”
an re-na a wortheby.
Yn medh Jesus “Me ywa.
Lemmyn gwrewgh agas mêstry.”
70
Wharê y a’n kemeras
hag a’n sensys intredha,
gans lavarow a’n scornyas;
gallos o grauntys dhedha
dhe wethyl aga mynnas.
Indella ev a vynna
may halla dre bainys brâs
merwel rag dha gerensa.
71
Pedyr a’n eyl tenewen
in mes a dennas cledha
hag a drohas ryb an penn
scovarn onen anedha.
Crist a settyas yn tien
an scovarn arta dhe dre
hag a’n dyghtyas pòr lowen,
maga teg dell re bia.
72
“Gorr dha gledha in y goon,”
dhe Pedyr Crist a irhys,
“rag dre gledha a vêwha
dre gledha y fÿdh ledhys.
Dêwdhek lyjyon in unn rôw
via a’n nev danvenys,
ha moy a mynnen dhymmo
pesy ow Thas, pòr barys.
73
“Hag a pe indella, ve
nefra ny vien fethys.
I’n eur-na fatell via
a’m bêwnans, dell yw scrifys
i’n Lyfrow in lies le,
dre brofusy leverys?
Res yw porrês heb strîvya
bodh ow Thas dhe vos sewys.”
74
Jesus a gêwsys arta
“Why a dheuth dhymm in arvow
dre draison in unn scolkya
gans boclers ha cledhydhyow
dho’m kemeres dho’m shyndya
ha dho’m painya bys in crow,
kepar ha dell vena ve
an purra lader i’n pow.
75
In agas mysk pàn esen,
lahys Duw dhewgh ow tysky,
gallos nynj esa kemmen
dho’m cara na dho’m sensy.
Lemmyn deuva ken termyn.
Ow Thas ro’m grauntyas dhe wy
leun a behas, ny wòn ken,
dhe wethyl agas mêstry.”
76
I’n eur-na y a colmas
y dhefregh fast gans cronow,
an goos in mes may tardhas
dell fastsens an colmennow.
Gansa y a’n hùmbronkyas
in prÿs hanter-nos heb wow
bys in aga fryns Anas,
o unn jùtter brâs i’n pow.
77
Tus Crist dhe ves a fias,
peb a’y du pòr vorethek,
saw Pedyr Crist a holyas
abell avell unn ownek
dhe dyller an pryns Anas.
Ena yth esa sedhek.
Orto ev a isedhas,
may clêwo lev Jesus wheg.
78
An pryns scon a leverys
“Te Crist, lavar dhymm ple ma
dha dus mar vold re dhyssys?
Prag na dhôns genes omma?
An lahys a bregowthys,
lemmyn dyswa mars yns dâ.”
Ha Jesus a worthebys,
ev dell vynna i’n eur-na,
79
“Pòr apert hag i’n golow
y leverys ow dyscas;
ow lahys ha’w lavarow,
seul a vynna y’s clêwas.
I’n le mayth en i’n trevow
yn splann me a’s derevas.
Ny gôwsyn in tewolgow
adrÿv tus in unn hanas.
80
Pandra a woventa se
dhyworthaf ve ha’m lahys?
Mara mynnyth, govyn y
ordh an keth re a’s clêwas.
An re-na yll dha dhysky;
indella y re dhyscas.”
Indelma heb velyny
orto Jesus a gowsas.
81
Gans henna a’n Yêdhewon
onen in bàn a sevys,
hag a ros ryb an scovarn
box dhe Grist adhesympys,
ha dhe Jesus y honen
an harlot a leverys
“Pyw a worras i’t colon
cows indelma worth jùstys?”
82
Yn medh Jesus i’n eur-na
“Mara kêwsys fâlsury
ha na bleg genes henna
ha fâls, te dog dùstuny,
mès mara kêwsys yn tâ
ha’n gwrioneth y synsy,
prag om gwysketh indelma?
Nynj yw marnas belyny.”
83
Ena meur a vylyny
Pedyr dhe Grist a welas;
y scornya ha’y voxusy,
trewa in y dhewlagas,
hag ev rag own ny ylly
gans Jesu kêwsel ger vas.
Hèn o poynt a fâlsury,
dedhewys heb coweras.
84
Unn venyn hardh a inyas
worth Pedyr y vos tregys
gans Jesus. Ev a nahas
y Arlùth adhesympys.
“Taw, gans Crist me a’d welas,”
gwreg aral a leverys.
Pedyr arta a gowsas
“Bythqweth me ny’n aswonys.”
85
Meur a dus a leverys
“Ny dal dhis camm y naha.
Dre dha gows yth ew prevys
dha vos den a Galyle.”
Ev a dos adhesympys,
maga town ty dell wodhya,
gans Crist na via tregys
na bythqweth ev na’n qwelsa.
86
Gans hemma ev a clêwas
an colyak scon ow cana,
ha Crist worto a wetras
a’n painys brâs mayth esa.
Pedyr sur a omdennas
i’n eur-na dell re beghsa,
ow naha Duw, leun a ras,
hag ev gwarnyys dell via.
87
Wharê in mes y treylyas,
ha’y golon namna dorra,
rag y Arlùth, leun a ras,
mar dhynas ev dh’y naha.
Dybry boos ev ny vynnas,
lemen pùb eur oll ola
dhodho bys pàn danvonas
Crist y to dhe Galyle.
88
Jesus a veu danvenys
adhyworth an pryns Anas
gans tus ven adhesympys
bys an epscop Ca'ifas,
dredho Crist may fe bresys
oll dh’y vodh ha dh’y vynnas.
Meur a dus o cùntullys
er y bynn dh’y gùhudhas.
89
Rag y vos wàr brontyryon
mêster brâs aberth i’n wlas,
gorrys veu in y golon
indelma gul, may cowsas
“Res yw porrês dhe onen
merwel rag pobel an wlas,
pobel Jesus y honen,
na vôns tregys gans Satnas.”
90
An Yêdhewon intredha
a whelas dùstuniow
rag paina Crist ha’y shyndya.
Ny gêwsys dhe blegadow,
saw wàr Dhuw y a vynna
dre envy leverel gow.
A dus fâls y re dothya,
an purra ladron i’n pow.
NOTES
The manuscript does not recognize the modern distinction between lemen and lemmyn; it has been maintained here for the sake of clarity. The verb usually spelled trailya to reflect modern pronunciation is here spelled treyla, with stem treyly- for its inflected forms. The manuscript makes clear that words here spelled with initial yê should be pronounced without the y-sound.