Trystan hag Isolt is the first and longest narrative poem in revived Cornish. It is a loose translation in verse of Le Roman de Tristan et Iseut by Joseph Bédier. Most of the poem, nearly 7000 lines, was composed by A.S.D. Smith ‘Caradar’. David Watkins ‘Carer Brynyow’ then added a further 1000 or so lines after Caradar’s death in order to complete the story. The poem was written in the Unified Spelling system devised by R. Morton Nance ‘Mordon’. Here the first part of the poem (500 lines) is reproduced in Kernowek Standard.
There is a glossary at the end.
Rann 1
YOWYNKNETH TRYSTAN
An mytern Mark o rainys
in Kernow, hag ev trigys
dh’y gastel in Lantyan.
Y eskerens a sordyas
5 hag er y bynn a werryas,
ow codros brâs ha bian.
A Lyonesse, Rivalen
an mytern a dheuth toth men
dhe witha Mark ha’y gerens,
10 ha dre weres cùssul dhâ
kefrÿs dre nerth y gledha
y fethas an eskerens.
Pÿs dâ o Mark anodho,
hag y ros y whor dhodho,
15 Blanchefleur, in weryson.
Gans Rivalen meurgerys
hy o, ha scon demedhys
y fôns mesk jûbylacyon.
Nebes mîsyow o passys
20 may teuth nowodhow dhe’n lÿs
bos tirys an Dûk Morgan
in Lyonesse, ha pylla
trevow an pow ha shyndya
an dus a bùb tenewen.
25 Adhesempys Rivalen
a gùntellas y dus ven
ha golya toth brâs dhe dre,
ha Blanchefleur y wreg lel
êth ganso in y worhal
30 ha hy gans flogh, dell wharva.
Ev a diras diogel
arâg y Ger Canoel,
ha Blanchefleur ev a ros
inter dêwla y seneshal
35 Roald, marrak len, a dal
hy gwitha saw dëdh ha nos.
Arlydhy meur aga lu
a dheuth dhodho a bùb pluw
ha’ga thus ervys gansa.
40 Oll y êth poran dhe’n gas:
Rivalen a’s hùmbrynkyas,
Dell yw devar mytern dâ.
Pell Blanchefleur a wortas
cafos nowodhow a’n gas:
45 meur o hy fienasow.
Rivalen a veu ledhys:
bÿth namoy ny dhewhelys
in despît dh’y fejadow.
Indelma, ha’y holon trogh,
50 y feu genys dhedhy flogh,
meppyk teg kepar hag el.
Ha hy in enewores
an flogh y whrug kemeres
in hy dywvregh ha kêwsel:
55 “Ow mab, hireth tynn re’m beu
dhe’th weles: ny allaf re
grassa dhe Dhuw, my a’n te.
Tecka meppyk yth osta
ès dell veu genys nefra
60 dhe venenryth i’n bÿs-ma.
“Trist my a’th tug dhe vêwnans:
trist my a wel ow mernans
ow tos dhymmo adhewhans,
rag dha asa ny’m beus whans.
65 Lemmyn dha das yw marow
ha’th vamm in painys garow:
awos kemmys galarow
TRYSTAN a vÿdh dha hanow.”
Dh’y meppyk hy a ammas,
70 hag ena in unn hanas
hy enef y tascoras.
**********
Lemmyn tus ervys an Dûk
wàr an Ger settya a wrug,
ow codros pùb tenewen.
75 Own a’n jeva Roald len
y fia mab Rivalen
ledhys gans an Dûk Morgan.
Yn medh Roald, hag ev fel:
“Fatell withaf Canoel
80 ow mêster pàn yw fethys,
ha’n Dûk Morgan orth an yet
parys dhe entra heb let?
Ny dal dhymm bos re othys.”
Omry dhe’n Dûk ev a wrug.
85 A Drystan ev a omwrug
tas, ha dh’y wreg a’n gorras
dh’y vaga avell onen
a’y vebyon ev y honen:
ha’y vêwnans ev a sawyas.
**********
90 Seyth bledhen pàn vôns passys,
Trystan a veu kemerys
adhyworth an benenes
hag in dann vêster gorrys:
an sqwier dâ Gorvenal:
95 ganso may halla desky
oll myns eus in chevalry
a dheseth dhe bryns rial.
Gwary cledha, marogeth,
têwlel guw ha tenna seth,
100 y tescas oll an re-ma:
lelder y tescas inwedh:
orth an gwann cafos pyteth,
ha’n gwiryoneth y gara.
Cana gans an delyn wheg
105 scon y hylly marthys teg,
flogh dâ a’y gonversacyon;
ha Roald a veu praisyes
bos dhodho mab mar gortes,
an gwella i’mesk y nacyon.
110 Ino Roald a welas
ow tasvêwa oll an grâss
a’n jeva y das Rivalen.
Ev a’n cheryas in dann gel
avell y arlùth yn lel
115 kefrÿs y vab y honen.
Ytho, y wharva unn jëdh
may feu kellys oll y joy,
hag awos ladron dyveth
ny welas Trystan namoy.
**********
120 I’n porth yth esa, yn splann dhe weles,
unn gorhal teg, parys dhe dhewheles
dhe Norwey, wàr y ancar ow powes.
Tecka vu ny welsa maw na mowes.
Ha Trystan orth y viras wàr an cay,
125 yn medh ev dhe’n marners: “Wàr ow fay,
y rosen meur mara’m be gorhal
kepar ha henna kyns ès merwel.”
Ha’n marners a worthebys cortes lowr:
“Bÿth nyns eus ethom a arhans nag owr.
130 Mara mynnyth, scon deus aberveth, mir!
Milwell yw henna ès miras a’n tir.”
Ha Trystan heb predery drog na gil
a wrug par dell lavarsons dhodho gul:
y teuth aberveth, kerdhes le may fynna
135 ev a wrug, ha dhodho meur lowena.
Scon an golyow a veu hâlyes in bàn
ha’n gorhal a dhalathas gasa’n lann!
Ny ylly Trystan awos oll y nerth
omdhelyfrya a’n dus ha mos in kerdh.
140 Bys i’n gorwel an tir a wrug pelhe
ha Trystan whath ny wodhya màn pyth ê,
na prag y feu prysonys wàr an lester
gans marners dre worhemmyn aga mêster.
Mès gwiryoneth yw, ha’n marners a’n gor,
145 bos lestry bylen kesys gans an mor:
ha kyns dell vo plegadow dhe dus fâls,
dybyta ev a’s têwl y wàr an âls.
Indella an whedhel, ha henna yw praga
yth esa an tonnow prest ow tewraga.
150 Eth dëdh ha nos an mor o serrys meur,
owth omsettya wàr an gorhal pùb eur.
Solabrÿs y a’s teva edrek brâs
fâlslych kemeres Trystan mes a’y wlas.
Heb mar, a callens, y carsens yn tâ
155 dewheles sket ha gul restoryta.
Desempys dre an nywl an êthves dëdh
i’n pellder y a wrug aspia treth.
Carygy lymm yth esa oll adro
hag âlsyow uhel serth a witha’n vro,
160 ha tro ha’n âls an gwyns gans meur a nell
a herdhya’n lester dres an tonnow snell.
An marners rag own y fedhens dyswrës
a worras scath in mor ha’y herdhya mes,
inhy Trystan: desempys spavenhe
165 a wrug an mor, ha’n gwyns a wrug lehe.
Indella Trystan a diras yn saw,
ha’n gorhal êth in mes a’y wel i’n glaw.
**********
In unn grambla Trystan êth
dhe benn an âls a-ugh an treth
170 ha gweles adhyragtho ev
ros, ha cosow meur adrëv.
Naneyl den na flogh na benyn
chy na best nyns esa onen.
Ass o teg an vu alena!
175 Meur y hireth awos henna
warlergh y gar Gorvenal:
y weles ganso o màl:
ha’y das Roald a garas,
ha’y gerens oll i’n vammwlas.
180 Hag ev ow sevel indella
ow predery pandra wrella,
son an helgorn ev a glêwas,
keun ow hardha in y ogas.
Dre henna y feu lowenhës,
185 hag oll y hireth êth dhe ves.
In mes a’n coos y lammas carow
ha wàr y lergh ow cria’n harow
helgeun, helghyoryon oll warbarth:
goev an carow sur ny wharth!
190 In lin compes an best a dheuth
wor’tu ha Trystan avell seth.
Lemmyn yth esa milgy crev
ow cregy orth y bedren ev:
dre henna ev a veu lettys
195 ha wàr unn lamm a veu settys
ha gans guw unn helghyor ledhys.
Nans o an helgh dewedhes,
hag oll an gescowetha
aga hern a wrug whetha
200 an carow awos y fetha.
**********
Ha’n chif-helghyor ow sevel
adreus dhe’n helgig marow,
dallath a wrug wàr an whel
a gervya kig an carow.
205 Ev a ros trogh down ha crev
(marth brâs a’n jeva Trystan)
kepar ha pàn vynna ev
trehy an penn dhe ves glân.
“Ow arlùth, pandra wrewgh why?”
210 yn medh Trystan yn cortes.
“Yw hemma best arlydhy
ha’y vriansen oll alês?
Ny dheseth dhe vest nôbyl
bos dyghtys avell porhel.”
215 An helghyor a worthebys:
“Ow broder, na borth awhêr,
mès lavar dhymm, my a’th pÿs,
prag y’th eus marth a’m ober?
“Ot an gis, ha pob a’n gor,
220 dell vÿdh gwrës oll a’n vro-ma
– trehy an penn, bÿth na sorr!
Hag ena’n corf qwartrona.
“Bytegyns a codhesta
ken maner, hag onen gwell,
225 dysqweth hy dhyn, y praydha,
ha nyny a’s dysk yn snell.”
Trystan a rannas pùb parth:
ass o connek y wrians!
Ha’n dus oll a’s teva marth
230 bos ganso kemmys skians.
An chif-helghyor ’wrug kêwsel:
“An vaner-na, ren ow thas,
in tefry yw onen vas.
A vynta dhyn leverel
235 pyw os ha py ma dha wlas?
“Ow arlùth, my yw Trystan
a Lyonesse devedhys:
hag ena yn pòr certan
an vaner-na a dheskys.”
240 “Duw re dallo dhe’n tas dâ
a vagas mab mar nôbyl.
Heb mar, neb den brâs ywa
in mesk y gescowetha,
baron pò arlùth uhel?”
245 Mès Trystan, neb a wodhya
clappya – kefrÿs sensy y glap –
a gêwsys fel i’n tor’-ma
dhe unn marchont y vos mab.
“My a asas chy ow thas
250 ha henna heb y gummyas
ow mynnas lavurya pell
ha gweles tiryow erel,
ha nyns eus tra wàr an bÿs
a garsen moy, re’m leouta,
255 ages bos degemerys
i’th soodh ha mos dhe helghya.”
“Trystan wheg, marth a’m beus meur
kemmys dyscans dhe vos rës
dhe vebyon marchons, in gwir.
260 Henna ny wrav convedhes.
“Deus genen, abàn vynnyth,
ha wolcùm fest ty a vÿdh.
Dha worra dh’agan sefryn
an mytern Mark ny a vynn.”
265 Trystan a wrug gorfenna
trehy kyns mos alena:
ranna, a verr lavarow,
ev a wrug oll an carow
inter an helghyoryon oll:
270 ny veu tamm gesys dhe goll:
ha’n rannow munys an keun
a’s debrys erna vôns leun.
Dhe’n dus ev a dhysk lemmyn
marogeth in aray fin:
275 arayes êns dew ha dew
ow mos wàr rag in unn rew
herwyth degrê an tymmyn.
Oll an gowethas vryntyn
in unn kêwsel ha wherthyn
280 a dheuth a wel dhe gastel
aragtha ow trehevel,
dhe’n mytern Mark ow perthyn.
**********
A-ugh an mor wàr garrek serth
a dhefy nerth an tonnow
285 y sev an dynas, tecka le,
ow lowenhe colonnow.
Oll adro dhodho yma pras
ha pysklyn brâs ha cosow:
y tev i’n lowarth lies prenn,
290 pùb ehen frût ha losow.
Porth bian eus in dann an vre,
sur formyes veu gans pystry,
rag in pùb sêson ev yw scons
dhe’n marchons ha’ga lestry.
295 Trystan a’n jeva marth a’n vu
pòr deg a bùb tu dhodho:
govyn a wrug orth tus an pow
an hanow gwir anodho.
“Tyntajel yw,” yn medhans y.
300 “Gwethysy on anodho:
ha Kernow sur yw agan pow
may teuthys heb wow dhodho.”
“Benegys re bo Duw an Tas
a wrug an wlas ha’y fobel,”
305 yn medh Trystan, “rag wàr ow fay,
ny welys le mar nôbyl.”
**********
Wor’tu ha’n ger an keskerth êth
ha whetha kern a wrug yn freth.
Y teuth arlydhy er y bynn
310 intredha Mark aga sefryn,
ha’y golon a lammas, re’m fay
pàn welas oll an stêdys gay
ha’n carow trehys adhevîs
ha’n varogyon fin-arayes.
315 A Drystan ha’y dhevedhyans,
y sleyneth meur ha’y skians,
an chif-helghyor a dherivas
dhe’n mytern Mark oll an câss.
Orth Trystan Mark pàn viras
320 i’n golon ev a’n caras:
rag Mark dhe Drystan êwnter o
dre Blanchefleur o whor dhodho:
indella’n dhew o unnwoos
ha henna heb y wodhvos.
**********
325 Wosa cona deworenos,
yn lowen warbarth orth an voos
esedhys êns y meur attês
ha’n lestry oll kemerys mes.
Gwary a wrug an menstrels lel,
330 lenwys a ilow o an hel,
rann ow pîba, rann ow cana,
an mytern Mark rag dydhana.
Unn Kembro a gan fest yn wheg
gans an delyn, meur ev a bleg.
335 Wharê y talleth an coweth
gwary prelut dhe gân nowyth.
Trystan kemerys dell yw gans marth
a gôws indelma orth an bardh:
“Mêster, an gân-na yw onen
340 a’n gwella i’m pow ow honen:
cân kerensa an Vretonyon,
ha meurgerys gans moronyon.
Devedhys yw a’n termyn coth:
hy gwary gwra kepar dell goodh.”
345 An Kembro a worfen an gân
hag ena a worthyp Trystan:
“Pandra wodhes, re Dhuw a’m ros,
a’n art a wary, flogh dell os?
In Lyonesse mara qwrôns
350 desky dhe vebyon marchons
cana gans an delyn wheg,
ty can lemmyn: henna dhyn a bleg.”
Dhe Drystan ev a hedhas
y delyn, hag a sedhas;
355 ha’n colonnow namna rannas,
mar velys henna a ganas.
Mark a woslow, meur plêsyes,
orth an mab a Lyonesse:
an wlas may teuth anedhy
360 Rivalen, ha demedhy
Blanchefleur y whor gerys
neb a veu scon kemerys
gans hy gour dhe Lyonesse
bÿth namoy dhe dhewheles.
365 Mark a borth cov a’n dra-na,
in y gowsys ev a’n trail.
Trystan a dew ow cana:
nyns yw clêwys son i’n hel.
Ena Mark orto a gôws:
370 “Pòr wheg y kenyth, heb flows.
Ow bennath dhyso, mab ker,
ha bennath Duw dhe’n mêster
re dhescas dhyso cana.
Duw a gar canoryon dhâ.
375 An lev ha’n delyn a wàn
bys in colon den, certan.
Gwary connek an dhywleuf
a dhyfun prest covyon cuv
dredha mayth yw ankevys
380 drog ha ponvotter an bÿs.”
“Syra, mensen dos i’th soodh,
rag dha servya yw ow bodh:
telynor dhys my a vÿdh
ha helghyor mara mynnyth.”
385 “Triga genen pols bian
a wreth pàn vynnyth, Trystan.
I’n gwella prÿs ty re dheuth:
dâ vÿdh genef dha arfeth.”
Hòn o dhodho cùssul vas.
390 Teyr bledhen ev a servyas
an mytern, ganso ow mos
le mayth ella dëdh ha nos.
Pàn veu trist an mytern dâ
pò sqwith ha fyllel cùsca,
395 Trystan a wodhya yn scon
cowl-gonfortya y golon
dre wary wàr y delyn wheg
ha cana yn lowenek.
Moghhe a wrug kerensa
400 an eyl prest orth y gela:
ha gans arlydhy an lÿs
yth o Trystan meur gerys,
i’ga mesk an seneshal
Dinas de Lidan henwys,
405 neb o dhodho car specyal
(fatell ombrovas indella
ty a wel ow redya pella).
Bytegyns omgonfortya
ny ylly Trystan nefra,
410 rag hireth ev a’n jeva
warlergh Roald y das ker
ha Gorvenal y vêster:
warlergh y gescowetha
ha’n bêwnans kyns re golsa.
**********
415 Bêwnans Roald o omwhelys
wosa Trystan dhe vos kellys:
namoy ny vynna gortos tre
mès prest lavurya pell a wre
wàr vor ha tir dhe lies gwlas,
420 hag in Kernow ev a gafas
Trystan, er lowena dhe’n dhew,
wosa y whilas a bùb tu.
Blanchefleur pàn wrug demedhy,
hy broder Mark a ros dhedhy
425 in ro demedhyans gèm a bris
esa gensy pàn êth a’n bÿs.
Dhe’n mytern Roald a dhysqweth
an gèm, hag a gôws gwiryoneth:
bos Trystan mab dhe Rivalen
430 ha dhe Blanchefleur y wreg len,
kefrÿs noy dhe Mark y honen.
Ev a dherivas fatell êth
oll Lyonesse ha’y thus in keth
dhe’n Dûk Morgan, neb a ladras
435 dyworth Trystan y ertach brâs.
“Deuva’n termyn, dell wor pob oll,
may coodh dhe’th noy venjya y goll.
Ev dewhelens gans dha gummyas
rag châcya’n Dûk in mes a’y wlas.”
440 An mytern a ros dhe Drystan
y vennath, kefrÿs arvow splann,
ha’y wruthyl marrak ev a wrug
kyns mos dhe omlath orth an Dûk.
**********
Rag na vo an whedhel re hir
445 ny vynnaf leverel nameur
saw unsel Trystan dhe hedhes
– ha’n Gernowyon orth y weres –
bys in Lyonesse, ha cùntell
y dus ervys ogas ha pell.
450 Lowen y a’n degemeras
in arlùth dhedha, mab y das.
Y êth warbarth erbynn an Dûk
hag i’n gas y ladha a wrug
Trystan, ow kemeres dial
455 rag bos ledhys y das rial.
Oll y dir y taskemeras,
hag ena y teuth cres dh’y wlas.
**********
Trystan a drigas bledhen
in mesk y dus a’n cara:
460 yth esa yn pòr lowen
ha fest yn tâ y fara.
Y êwnter Mark, dell wodhya,
morethak via heptho,
hag edrek ev a’n jeva
465 gortos mar bell anodho.
Indella ev a elwys
dhodho arlydhy y wlas,
hag ena a leverys
dhedha fatell o an câss:
470 “Arlydhy lel a Lyonesse,
dell wodhowgh, dre agas gweres
y whrug daskemeres ow gwlas
ha venjya Rivalen ow thas.
Dre henna my re wrug êwnder
475 dhodho ev ha’y wreg, ow mamm ger.
“My pàn esen flogh omdhevas
an mytern Mark a’m mentênas,
kefrÿs Roald kepar ha tas.
Indella, a nyns ov sensys
480 dhe wul êwnder dhedha kefrÿs?
“Ytho, den a dhegrê ny bew
saw y dir ha’y gorf, traow dew.
Dhe Roald ker usy omma
y rov vy ow thir rag nefra.
485 Abarth Duw ev a’n kemerens:
wàr y lergh y vab a’n sensens.
“Dhe’n mytern Mark ow horf a rov:
mos dhe Gernow a wrav in prov
rag y servya gwella gallaf.
490 Le ès henna gul ny vynnaf.
“Why yw arlydhy lel ow gwlas:
y coodh dhywgh ry dhymm cùssul vas.
A wothfo cùssul a vo gwell
ev kêwsens lemmyn heb fyllel.”
495 Y arlydhy a’n gormolas
gans dagrow i’ga dewlagas:
ha kyns penn unn seythen aral
yth êth Trystan ha Gorvenal
ha golya dres an gorwel pell
500 dhe’n mytern Mark in Tyntajel.
**********
GERVA
Glossary
Definitions have generally been confined to those relevant for the story. To keep the glossary to a manageable length the listing excludes the most common words. These are best looked up in Gerlyver Kescows – A Cornish Dictionary for Conversation (Ian Jackson, Agan Tavas 2017), for which an up-to-date spell-checker is available on the Vocabulary tab at www.skeulantavas.com. If you need grammar, by far the most helpful book is Desky Kernowek (Nicholas Williams, Evertype 2012).
It is important to realize that Trystan hag Isolt is written in a poetical style. Neither the vocabulary nor the grammar is suitable in every instance for use in prose. This listing indicates in parenthesis wherever a word or phrase, either in itself or with a particular meaning, belongs exclusively to high diction.
The format and abbreviations in the glossary are the same as in Gerlyver Kescows, with one refinement. In this listing a middle dot following a vowel sound shows that primary stress is on that syllable (in cases where it is not the penultimate syllable); a double vertical line after a disyllabic word indicates that both syllables are more-or-less evenly stressed.
a bris phr valuable (high diction)
a verr lavarow phr in short
a wel dhe2 phr in sight of
adhesempys adv = desempys
adhewha·ns adv immediately
adhyra·g prep = dhyra·g
adhyworth prep = dhyworth
adrë·v adv behind
arâ·g prep = dhyra·g
awo·s henna phr in spite of that
baron m barons baron
benenryth f womankind
bodh m wish, will
Breton m Bretonyon Breton
bylen adj villainous
bÿth adv with express negative ever, with implied negative never
bÿth na2 particle phr do not negative imperative, emphatic
car m [dear] friend
cas f casow battle (high diction)
casa v hate (high diction)
chevalry m chivalry
cola v heed, trust
cona v sup
cowsys m cowsesow heart, conscience (singular is high diction)
daskemeres v take back, recover
dewedhes adj late (in time)
deworeno·s adv at dusk (metri gratia, the prose form is dworeno·s)
dewraga v gush
dhe dre phr = tre (back)
dial m revenge
dûk m dûkys duke
dynas m dynasow walled town
dywleuf du = dêwla (high diction)
dyworth prep = dhyworth
er lowena dhe2 phr to the joy of
erby·nn prep = warby·nn
ertach m heritage, birthright
ethom m = otham
fâlslych adv wrongfully, fraudulently
galar m galarow affliction
gans flogh phr with child (i.e. pregnant)
gèm m gemow gem, jewel
gil m guile (high diction outside fixed expression heb gil)
grassa v (dhe2) thank
gwruthyl v = gul (high diction)
guw m guwyow spear, lance
hâlya v haul
hanas v = hanaja
heb fyllel phr without fail
heb wow phr indeed
helghyor m helghyoryon hunter, huntsman
helgig ‖ m game
helgorn ‖ m helgern ‖ hunting-horn
helgy ‖ m helgeun ‖ [hunting-]hound
ilow m music (high diction outside fixed expressions)
in enewores phr at death’s door (metri gratia, the prose form is in newores)
in lin compes phr straight (emphatic)
i’mesk prep = [in] mesk
in unn rew phr in a row / line / column
jûbylacyon m jubilation
Kembro m Kembrion Welshman
kemeres pyteth orth phr = kemeres trueth a
ker f kerow fortification
lavurya v travel (high diction)
lowena f joy, bliss
lowenek adj cheerful, glad
lÿs f lÿsow court
mammwlas ‖ f native land
marogeth v = marhogeth
marrak m marogyon = marhak
men adj strong, eager
menstrel m menstrels minstrel
meppyk m meppygow young son; little lad
milgy ‖ m milgeun ‖ greyhound
milwell ‖ adv far better
moren f moronyon maid
moos f mosow table
mos [in] mes a wel phr disappear
nefra adv ever (archaic revived Cornish when past reference)
nans particle by now (high diction outside fixed phrases)
nôbyl adj noble
ombrevy v prove to be
omdhelyfra (omdhelyfrya) v free oneself
omgonfortya v console oneself
omlath orth phr = omlath gans
omwul v make oneself, become
par dell conj = kepar dell
pelhe ‖ v become distant
pew verb possess
pîba v pipe
plegadow adj agreeable
plêsya v please
ponvotter m misery, wretchedness
praisya v praise
prelut m prelutys prelude, introduction
prenn m prennyer tree (high diction)
pryns m pryncys prince
pylla v pillage
pysklyn ‖ f pysklydnow fishpond
qwartrona v quarter
rag nefra phr for ever
rainya v reign
re Duw a’m ros phr as God gave me [life]
re’m leouta (pronounced 're'm lyouta') phr upon my word
resto·ryta m restitution
ros f rosyow heath
saw unsel prep except (emphatic)
scons m sconsow protected place
sefryn m = sovran (high diction)
se·neshal m seneshalys seneschal
sensy y glap phr keep quiet (not talking)
settya v bring down (prey)
settya wàr2 phr = omsettya wàr
sket adv straightaway
spavenhe· v become calm
sqwier m sqwieryon [e]squire
stêda m stêdys steed
syra mode of address sir
telyn f telynnow harp
telynor m telynoryon harpist
tewel v be silent
traow pl (archaic revived Cornish) = taclow
ty v swear
unnwoos ‖ adj related by blood
venjya v avenge
wàr ow fay phr = re’m fay
yowynkneth m youth